Σε χρονιές που, κατά την περίοδο του φυτρώματος και μέχρι την εμφάνιση των μόνιμων φύλλων των βαμβακοφύτων, επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες υπάρχει έντονος ο κίνδυνος εκδήλωσης σηψιρριζιών. Να σαπίσει, δηλαδή, η ρίζα των μικρών βαμβακοφύτων, με συνέπεια την καθυστέρηση στην ανάπτυξή τους ή, το χειρότερο, την ξήρανσή τους. Εντονότερες είναι οι ζημιές, όταν οι χαμηλές θερμοκρασίες συνδυάζονται με υπερβολική υγρασία, από βροχοπτώσεις ή ποτίσματα.
Μετά τις τελευταίες βροχές και την πτώση της θερμοκρασίας, αυξάνονται οι πιθανότητες σηψιρριζιών.
Οι παραγωγοί για να διαπιστώσουν το βαθμό προσβολής, πρέπει να ξεριζώνουν φυτά από το χωράφι τους και να βλέπουν την κατάσταση των ριζών τους.
Για την αντιμετώπιση των σηψιρριζιών, πρέπει να γίνονται επειγόντως οι παρακάτω δύο επεμβάσεις:
1) Αν έχουν πέσει βροχές, μόλις καταστεί δυνατή η κίνηση του ψεκαστικού μέσα στο χωράφι, να γίνει, αμέσως, ένας ψεκασμός με σκευάσματα που βοηθούν την ανάκαμψη και ριζοβολία. Στον ψεκασμό αυτό, που συστήνουμε να γίνεται γραμμικά για μείωση του κόστους, μπορεί να προστεθεί και κάποιο διαφυλλικό λίπασμα. Είναι πολύ σημαντικό η επέμβαση αυτή να γίνει το δυνατόν συντομότερα, να αξιοποιήσουμε τις λίγες, κρίσιμες μέρες που μπορεί αυτός ο ψεκασμός να προηγηθεί του σκαλιστηριού. Ο παραγωγός δεν πρέπει να χάνει χρόνο σε δισταγμούς ότι τα φυτά είναι ακόμα μικρά και είναι δύσκολο να απορροφήσουν το φάρμακο. Στη φάση αυτή, που τα φυτά βρίσκονται ανάμεσα στο να “σβήσουν” από τις σηψιρριζίες ή να επιβιώσουν, η μικρή ποσότητα σκευάσματος που θα απορροφήσουν αποδεικνύεται, τις περισσότερες φορές, σωτήρια για να γλυτώσουν, αντί να ξεραθούν.
2) Στη συνέχεια, μόλις η εδαφική υγρασία το επιτρέψει, πρέπει να γίνει το σκαλιστήρι, που είναι η ουσιαστική βοήθεια για τις σηψιρριζίες. Θα ‘αεριστεί’, έτσι, το χωράφι, θα ζεσταθεί το έδαφος και θα μειωθεί η δράση των μυκήτων, που δημιουργούν το πρόβλημα.
Προσοχή: Το βάθος σκαλίσματος να είναι τόσο, όσο επιτρέπει η εδαφική υγρασία. Όχι πολύ βαθύ, που θα βγάλει υγρές λωρίδες και θα ζημιώσει την δομή του εδάφους. Εκείνο που κυρίως ενδιαφέρει, είναι να σπάσει (να τριφτεί) η επιφανειακή κρούστα.
Καλό είναι, επίσης, να αποφεύγεται η χρήση φρεζοσκαλιστηριού, που δεν βοηθάει τον αερισμό του εδάφους.
Το σκαλιστήρι απαραίτητη επέμβαση, συνυφασμένη με την καλλιέργεια του βαμβακιού:
Η εμπειρία έχει δείξει ότι σε όλες τις χρονιές, ακόμα και σ΄ αυτές που δεν έχουμε ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες και υπερβολική υγρασία, τα φυτά εμφανίζουν πάλι (ηπιότερες) σηψιρριζίες. Είναι χαρακτηριστικό του βαμβακιού οι δυσκολίες στο φύτρωμα και το πρώτο ξεκίνημα της καλλιέργειας. Κάθε χρόνο, υπάρχει ένα “άχαρο διάστημα”, από το φύτρωμα μέχρι την εμφάνιση των μόνιμων φύλλων, που τα φυτά “δεν λένε να ξεκινήσουν”. Σ΄ αυτό το διάστημα είναι πολύ σημαντική η βοήθεια ενός σκαλιστηριού, που πρέπει να γίνεται το δυνατόν νωρίτερα. Αρκετοί βαμβακοπαραγωγοί δεν έχουν συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα αυτού του σκαλίσματος και αφήνουν αβοήθητα τα φυτά τους, καθυστερώντας επιζήμια αυτό το πρώτο σκάλισμα. Κάποιοι αποφασίζουν να το κάνουν ακόμα πιο καθυστερημένα, όταν αρχίζουν τα σκαλίσματα με το χέρι, θεωρώντας, απλώς, το μηχανικό σκάλισμα ως μια συνοδευτική βοήθεια στο ξεχορτάριασμα.
Κάθε φορά που «ταρατσώνει» το έδαφος, είναι πολύ ωφέλιμο να γίνεται, χωρίς καθυστέρηση, ένα σκαλιστήρι.
Τα βαμβακόφυτα που έχουν προσβληθεί από σηψιρριζίες, αν ανέβουν απότομα οι θερμοκρασίες, εμφανίζουν σημάδια δίψας (μαραίνονται), αφού η τραυματισμένη ρίζα τους αδυνατεί να τα τροφοδοτήσει επαρκώς με νερό. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, αν δεν βρέξει, είναι αναγκαίο ένα ελαφρύ πότισμα, κάτι που σε πρώτη εντύπωση φαίνεται αντιφατικό: συστήνουμε, δηλαδή, πότισμα, ενώ πριν από λίγες μέρες κάναμε σκαλιστήρια για να διώξουμε την υπερβολική υγρασία (η οποία μαζί με τις χαμηλές θερμοκρασίες δημιουργούσε το πρόβλημα των σηψιρριζιών). Το πότισμα, όμως, αυτό, είναι απαραίτητο (έστω και αν υπάρχει υγρασία βαθύτερα) για να υγράνουμε το επιφανειακό στρώμα που έχει στεγνώσει, ώστε τα ριζίδια που προσπαθούν να αναπτυχθούν ψηλότερα από την σαπισμένη κεντρική ρίζα (και από τα οποία εξαρτάται η επιβίωση των φυτών), να βρουν εύκολα υγρασία και να σιγουρευτεί η ανάπτυξή τους.
