Όποιο και να είναι το µοντέλο, το ζήτηµα εδώ είναι να διαµορφωθεί µε τέτοιο τρόπο ώστε οι επαγγελµατίες του χώρου και ιδιαίτερα οι νέοι αγρότες να µπορέσουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνά ενοίκια (πολυετή) ή σε συµφέρουσες τιµές αγοράς. Αυτό φυσικά θα εξαρτηθεί από τις εθνικές επιλογές όπως είναι ο αποκλεισµός των γαιών υπό αγρανάπαυση, το επίπεδο της ενίσχυσης ειδικά στις αροτραίες εκτάσεις και το κατά πόσο θα υπάρξει ειδική στήριξη για κατ’ επάγγελµα αγρότες.
Πρέπει να σηµειωθεί εδώ ότι το 2021 και 2022 είναι δύο χρονιές µετάβασης και οι ισχύοντες κανόνες για την πρόσβαση στο Εθνικό Απόθεµα και τη µεταβίβαση δικαιωµάτων θα συνεχίσουν να εφαρµόζονται, οπότε είναι κρίσιµο να µπορέσουν να προετοιµαστούν ανάλογα αγρότες και ιδιοκτήτες γης.
Αναλυτικότερα τα δύο σενάρια σχετικά µε τα δικαιώµατα της ΚΑΠ για τα έτη εφαρµογής 2023-2027 είναι:
Σενάριο ενιαίας τιµής χωρίς δικαιώµατα: Εάν η Ελλάδα αποφασίσει να εφαρµόσει ένα καθεστώς ενίσχυσης χωρίς δικαιώµατα για τη νέα ΚΑΠ, ο αγρότης θα υποβάλλει την αίτηση ΟΣ∆Ε ετησίως µε τις επιλέξιµες εκτάσεις και θα λαµβάνει µία ενιαία πληρωµή ανά εκτάριο, χωρίς να χρειάζεται να διαθέτει δικαιώµατα. Εάν η γη είναι µισθωµένη, ο αποδέκτης της πληρωµής βασικής ενίσχυσης είναι αποκλειστικά και µόνο ο µισθωτής. Με τη λήξη της µίσθωσης, εάν ο ιδιοκτήτης αποφασίσει να µην κάνει νέο συµβόλαιο, η πληρωµή θα κατευθύνεται στον ιδιοκτήτη.
Στην περίπτωση µιας ενιαίας ετήσιας πληρωµής ανά επιλέξιµο εκτάριο ή στην περίπτωση µιας ετήσιας οµοιόµορφη πληρωµής ανά επιλέξιµο εκτάριο που διαφοροποιείται ανά περιφέρεια ενίσχυσης, τα τρέχοντα δικαιώµατα θα λήξουν στις 31 ∆εκεµβρίου 2022 και θα καταργηθούν. Από αυτή την προοπτική, το επίπεδο πληρωµής θα υπολογίζεται διαιρώντας τον ετήσιο χρηµατοδοτικό φάκελο της Ελλάδας µε την επιλέξιµη γεωργική έκταση. Σήµερα υπολογίζονται περί τα 37 εκατ. επιλέξιµα στρέµµατα γης στην Ελλάδα, τα οποία λαµβάνουν βασική ενίσχυση ύψους 1,1 δις ευρώ και πρασίνισµα 500 εκατ. ευρώ.
Με τη νέα ΚΑΠ εφόσον βασική και πρασίνισµα ενώνονται, τότε αντιστοιχεί κάτι παραπάνω από 40 ευρώ ανά στρέµµα επιδότηση. Σενάριο σύγκλισης µε δικαιώµατα: Αν η Ελλάδα, αντίθετα, αποφασίσει να συνεχίσει να υιοθετεί το σύστηµα πληρωµών µε βάσει τα δικαιώµατα, µόνο η αξία τους θα υπολογιστεί εκ νέου καθώς δεν λήγουν. Κάθε υφιστάµενο δικαίωµα θα παραµείνει στον ίδιο κάτοχο και εποµένως θα πρέπει να περιµένει έναν απλό επανυπολογισµός της αξίας µε βάση το µοντέλο σύγκλισης που θα ακολουθηθεί.
Είναι απαραίτητο λοιπόν, ξεκινώντας από το έτος 2023 και µε βάση το έτος αναφοράς 2022, ο επανυπολογισµός των παλαιών δικαιωµάτων, λόγω δύο καινοτοµιών που θα εισάγει η νέα ΚΑΠ 2023 – 2027. Η πρώτη αλλαγή αφορά το πρασίνισµα, το οποίο θα καταργηθεί και θα ενσωµατωθεί στη βασική ενίσχυση. Η δεύτερη συνδέεται µε τη σύγκλιση, πλήρη ή µερική όπου τα «ακριβά» δικαιώµατα θα µειωθούν σε αξία και τα χαµηλά θα αυξηθούν, ώστε να προσεγγίζουν το µέσο όρο.
Πηγή: agronews.gr
