Στην πραγµατική τους διάσταση και πέρα από τη λεγόµενη «τιµή αναφοράς» µπορούν να µπουν έως ένα βαθµό πλέον τα στρεµµατικά ποσά των συνδεδεµένων ενισχύσεων του 2023, µετά και τις τελευταίες πληρωµές στη φυτική παραγωγή για το έτος ενίσχυσης 2022.
Για παράδειγµα η τιµή αναφοράς των οσπρίων για το 2023 µε βάση το στρατηγικό της ΚΑΠ είναι στα 28,5 ευρώ ανά στρέµµα, ωστόσο µε βάση τα στρέµµατα που πληρώθηκαν τελικά συνδεδεµένη φέτος, το πριµ διαµορφώνεται του χρόνου στα 40 ευρώ. Όσον αφορά το µαλακό σιτάρι και το κριθάρι, σύµφωνα µε εµπόρους σπόρου, η συνδεδεµένη µπορεί να φτάσει ακόµη και τα 15 ευρώ το στρέµµα, καθώς η ζήτηση για το καρτελάκι των 18 κιλών δεν µπορούσε να ικανοποιηθεί πλήρως. Αναφορικά µε το σιτάρι, εκτιµάται πως θα είναι λιγότερα τα στρέµµατα µε 18 κιλά πιστοποιηµένου σπόρου σε σχέση µε το 2022 (ήταν 12 κιλά η απαίτηση), οπότε η συνδεδεµένη θα προσεγγίσει πράγµατι τα 10 ευρώ το στρέµµα.
Σε γενικές γραµµές, τα ποσά µε βάση τον προϋπολογισµό προβλέπονται:
Αυξηµένα σε: Σκληρό σιτάρι, όσπρια, Πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή, Ρύζι, Σπόροι Σποράς.
Μειωµένα σε: Πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή, Βιοµηχανική ντοµάτα, Κορινθιακή σταφίδα, Πορτοκάλι Χυµοποίησης.
Η περίπτωση των µήλων είναι ξεχωριστή καθώς το ποσό ναι µεν µειώνεται στα 542.800 ευρώ ετησίως από τα 3,4 εκατ. ευρώ περίπου του 2022, αλλά από την άλλη θα είναι επιλέξιµα πλέον µόνο τα στρέµµατα µε µήλα ΠΟΠ/ΠΓΕ. Μένει να φανεί το τελικό ποσό, που υπολογίζεται στα 47,2 ευρώ το στρέµµα µε τις αρχές να υπολογίζουν περί τα 115.000 επιλέξιµα στρέµµατα.
Στη ζωική παραγωγή, η επιδότηση για τους αιγοπροβατοτρόφους, έχει υπολογιστεί στα 12 ευρώ το κεφάλι µε το συνολικό ποσό αυξηµένο κατά 20% σε σχέση µε εκείνο του 2022. Για τα βοοειδή το ποσό έχει αυξηθεί κατά 80% στο σύνολο και έχει χωριστεί η συνδεδεµένη ως γνωστών σε 3 µέρη, ενώ έως και το 2022 το πριµ ήταν περί τα 130 ευρώ ανά επιλέξιµο θηλυκό ζώο.
Με τα όσπρια και τα πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή να έχουν τις πιο µεγάλες συγκριτικά αυξήσεις στις συνδεδεµένες και τη βιοµηχανική ντοµάτα, τη σταφίδα και τα πορτοκάλια τις πιο σηµαντικές απώλειες, φαίνεται να διαµορφώνεται η τιµή των συνδεδεµένων µε βάση τις εκτάσεις που πληρώθηκαν το αντίστοιχο πριµ φέτος (βλ. πίνακα). Στο σκληρό σιτάρι µε βάση τα στρέµµατα που πληρώθηκαν το 2022, το ποσό διαµορφώνεται κοντά στα 8,3 ευρώ το στρέµµα, ωστόσο εδώ πρέπει να σηµειωθεί πως ο πιστοποιηµένος σπόρος έχει ανέβει από τα 12 κιλά το στρέµµα στα 18 κιλά, οπότε εκτιµάται πως τελικά θα πληρωθεί τελικά µε ποσό που ίσως ξεπεράσει τα 10 ευρώ καθώς τα στρέµµατα θα είναι λιγότερα φέτος.
Γενικότερα οι υποχρεώσεις για τις συνδεδεµένες στη φυτική παραγωγή (βλ. πίνακα) φαίνεται να είναι οι εξής µε βάση το κείµενο της νέας ΚΑΠ:
Κριθάρι, Σιτάρι, Μαλακός Σίτος: Απαιτείται πιστοποιηµένος σπόρος 18 κιλών το στρέµµα και η προσκόµιση ετικέτας («καρτελάκι») και του πρωτότυπου τιµολογίου πώλησης.
Καλαµπόκι: Απαιτούνται τιµολόγια αγοράς για τουλάχιστον 7.000-7.500 σπόροι ανά στρέµµα (αναµένεται τροποποίηση) και η προσκόµιση τιµολογίου πώλησης του προϊόντος σε µεταποιητική µονάδα. ∆εν απαιτείται η προσκόµιση τιµολογίου αγοράς ή πώλησης για το µέρος της ζωοτροφής που προορίζεται για τα ζώα της εκµετάλλευσής τους, το οποίο θα υπολογίζεται σε συνάρτηση µε τον αριθµό, το είδος και τις διατροφικές απαιτήσεις εκάστου ζώου σε καρπό αραβοσίτου. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να παραδίδουν κατ’ ελάχιστον 9 τόνους προϊόν ανά εκτάριο. Επιλέξιµα θα είναι τα αγροτεµάχια που βρίσκονται σε υδατικά συστήµατα που είναι σε καλή ποσοτική και ποιοτική κατάσταση. Άγνωστο είναι ακόµη εάν θα επιδοτηθούν και οι εκτάσεις για ενσίρωµα.
Ρύζι: ∆ικαιούχοι της συνδεδεµένης ενίσχυσης ρυζιού είναι οι ενεργοί γεωργοί που καλλιεργούν ρύζι σε επιλέξιµες εκτάσεις, υπό τον όρο ότι παραδίδουν προϊόν σε εµπόρους δηµητριακών, ορυζόµυλους, οµάδες/οργανώσεις παραγωγών και συνεταιρισµούς αγροτών και υπό την προϋπόθεση να παραδίδουν κατ’ ελάχιστο 4 τόνους προϊόντος ανά εκτάριο επιλέξιµης έκτασης και να προσκοµίζουν δελτίο αποστολής και τιµολόγιο αγοράς του προϊόντος.
Βιοµηχανική τοµάτα: Χορήγηση υπό την προϋπόθεση στάγδην άρδευσης στην εκµετάλλευση. Επίσης οι δικαιούχοι θα πρέπει να παραδίδουν βιοµηχανική τοµάτα από την 1η Ιουνίου έως και την 30η Νοεµβρίου κάθε έτους κατ’ ελάχιστο 50 τόνους βιοµηχανικής τοµάτας ανά εκτάριο καλλιεργούµενης έκτασης.
Όσπρια: Εισάγονται για πρώτη φορά απαιτήσεις ελάχιστης παράδοσης. Συγκεκριµένα οι δικαιούχοι θα πρέπει να προσκοµίζουν τιµολόγιο παράδοσης τουλάχιστον 70 κιλά/στρέµµα στο ρεβίθι, 40 κιλά/στρέµµα φακές, 100 κιλά /στρέµµα φασόλια µέτρια και χονδρά, 150 κιλά/στρέµµα φασόλια γίγαντες και ελέφαντες. Η συγκοµιδή πρέπει να πραγµατοποιείται µόνο στην ωριµότητα ή κοντά στην ωριµότητα.
Μήλα: ∆ικαιούχοι της συνδεδεµένης ενίσχυσης για τα µήλα είναι οι ενεργοί γεωργοί που καλλιεργούν σε επιλέξιµες εκτάσεις των περιοχών πιστοποιηµένης καλλιέργειας (δηλαδή των περιοχών στις οποίες καλλιεργούνται τα: «Μήλα Ζαγοράς Πηλίου ΠΟΠ», τα «Μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως ΠΟΠ», το «Μήλο Καστοριάς ΠΓΕ» και το «Φιρίκι Πηλίου ΠΟΠ»). Οι παραδόσεις πρέπει να είναι τουλάχιστον 5 τόνοι ανά στρέµµα.
Ψυχανθή και µηδική: Προϋπόθεση για τη χορήγηση της ενίσχυσης, είναι η προσκόµιση τιµολογίου αγοράς ή πώλησης του προϊόντος, για το µέρος της παραγόµενης ποσότητας πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών που παραδίδεται σε µεταποιητική µονάδα ή σε έµπορο/αγοραστή του προϊόντος.
Σπόροι σποράς: ∆ικαιούχοι της συνδεδεµένης ενίσχυσης για την παραγωγή σπόρων προς σπορά είναι:
α) Ο καλλιεργητής/ενεργός γεωργός, ο οποίος συνάπτει σύµβαση καλλιέργειας για πολλαπλασιασµό πιστοποιηµένων σπόρων προς σπορά (συµβάσεις πολλαπλασιασµού σπόρων) µε σποροπαραγωγική επιχείρηση. Ο καλλιεργητής διαθέτει την παραγωγή του στη συµβαλλόµενη σποροπαραγωγική επιχείρηση.
β) Η σποροπαραγωγική επιχείρηση, η οποία καλλιεργεί ή παράγει η ίδια τον πιστοποιηµένο σπόρο προς σπορά σε ιδιόκτητες ή ενοικιαζόµενες εκτάσεις. Οι δικαιούχοι προκειµένου να λάβουν την συνδεδεµένη ενίσχυση οφείλουν να καλλιεργούν σπόρους προς σπορά (κτηνοτροφικών ψυχανθών, οσπρίων για ανθρώπινη κατανάλωση), των ειδών που θα αποτυπωθούν λεπτοµερώς σε υπουργική απόφαση, υπό τις εξής προϋποθέσεις: α) Να χρησιµοποιούν προβασικό, βασικό, πιστοποιηµένο και εµπορικό όπου προβλέπεται, σπόρο προς σπορά. β) Να µη χρησιµοποιούν σπόρους γενετικά τροποποιηµένων ποικιλιών.
Πορτοκάλια για χυµοποίηση: Οι δικαιούχοι πρέπει να παραδίδουν για χυµοποίηση από 1η Ιανουαρίου έως και 31 ∆εκεµβρίου κάθε έτους κατ’ ελάχιστο 7 τόνους πορτοκάλια ανά εκτάριο καλλιεργούµενης έκτασης.
Τροποποιήσεις για σπόρο πιστοποιηµένο
Οι όροι και οι προϋποθέσεις για τις συνδεδεµένες ενισχύσεις αναµένεται να τροποποιηθούν ως ένα βαθµό για το 2024 ή το 2025. Συγκεκριµένα, αναµένεται να γίνει πρόταση για η χρήση πιστοποιηµένου σπόρου για τις συνδεδεµένες επιδοτήσεις σε ρύζι και µηδική. Αναµένεται επίσης να αυξηθεί και ο προϋπολογισµός της συνδεδεµένης όσον αφορά τις δύο αυτές καλλιέργειες για να καλυφθεί το αυξηµένο κόστος που προκύπτει. Παράλληλα θα υπάρξουν τροποποιήσεις στο κριθάρι και το καλαµπόκι οι οποίες ισχύσουν για τις συνδεδεµένες επιδοτήσεις του 2023 δηλαδή από φέτος, καθώς δεν απαιτείται τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου ΚΑΠ. Στο κριθάρι, θα γίνει εισαγωγή του όρου για πιστοποιηµένο σπόρο 9 κιλών/στρέµµα µόνο για τα καινούργια υβρίδια CMS. Στο καλαµπόκι θα γίνει αντικατάσταση του όρου λήψης από τα 2,5 κιλά στο στρέµµα, στο 7.000-7.500 σπόρους.
Γιώργος Κοντονής
Πηγή: www.agronews.gr