Συνολικά 950 κωδικοί ΟΣ∆Ε που θεωρεί το ΥΠΑΑΤ ως «ξηρικές καλλιέργειες» σε κατηγορίες αρωµατικών φυτών, σιτηρών, κτηνοτροφικών φυτών και σποροπαραγωγή, θέτουν υποψηφιότητα για τη φετινή δράση ενίσχυσης «Χρήση ανθεκτικών και προσαρµοσµένων ειδών και ποικιλιών».

Οι κωδικοί αυτοί είχαν χρησιµοποιηθεί στο παρελθόν για τις ανάγκες του προγράµµατος «Απονιτροποίηση» και τη δέσµευση της ξηρικής αµειψισποράς και µένει να φανεί πόσους από αυτούς θα είναι επιλέξιµοι προς ενίσχυση στη σχετική δράση του νέου πρασινίσµατος. Βέβαια, θα πρέπει ο παραγωγός στο ΟΣ∆Ε 2022 να είχε δηλωµένη καλλιέργεια είτε καλαµπόκι, είτε βαµβάκι, είτε µηδική στο αγροτεµάχιο στο οποίο θα δηλώσει φέτος ξηρική καλλιέργεια. Τα αγροτεµάχια που είναι ενταγµένα σε πριµ βιολογικών αποκλείονται από την επιδότηση.

Όσο λοιπόν ο αγρότης θα δηλώνει στο ΟΣ∆Ε ξηρική καλλιέργεια σε ποτιστικό αγροτεµάχιο θα λαµβάνει τη σχετική επιδότηση η οποία µπορεί να φτάσει τα 52 ευρώ το στρέµµα, ανάλογα το «ιστορικό» καλλιέργειας του χωραφιού (δηλαδή ποια καλλιέργεια αντικαθιστά). Μάλιστα αναµένεται να εµπλουτιστεί ο κατάλογος καλλιεργειών προς αντικατάσταση πέρα από µηδική, καλαµπόκι και βαµβάκι. Για την εξέλιξη αυτή ήδη είχε προϊδεάσει το ΥΠΑΑΤ απαντώντας σε ερώτηση (Κείµενο Σχετικών Ερωτήσεων για την ΚΑΠ 1/12/2022) αν για παύση άλλης καλλιέργειας θα υπάρξει χρηµατοδότηση, πως «αν χρειαστεί, υπάρχει η δυνατότητα εµπλουτισµού των επιλογών».

Όπως έχει γράψει η Agrenda, στόχος της συγκεκριµένης δράσης είναι η εξοικονόµηση ύδατος, οπότε πρώτον, όσο ο αγρότης σπέρνει ξηρική καλλιέργεια στο ποτιστικό αγροτεµάχιο θα λαµβάνει το πριµ ετησίως. Και, δεύτερον, δεν θα υπάρχει περιορισµός σχετικά µε το ποια ξηρική καλλιέργεια θα µπει στο χωράφι προς αντικατάσταση της παλιάς. «Για παράδειγµα αν βάλει κάποιος ξηρική το 2023 θα λάβει το πριµ και αν συνεχίσει το 2024 µε την ίδια καλλιέργεια ξανά θα το εισπράξει», είχε αναφέρει πηγή κοντά στο σχεδιασµό της νέας ΚΑΠ. Οι εφαρµοστικές αποφάσεις τελικά θα ορίσουν την επιλεξιµότητα των καλλιεργειών. Όπως και να έχει πάντως είναι δεδοµένο ότι οι χειµερινές σπορές έγιναν στα τυφλά και κατ’ όπως πάει και οι εαρινές.

Αναµένεται ο κατάλογος για τις τοπικές ποικιλίες

Όσον αφορά το πριµ ύψους 60,6 ευρώ για τις καινοτόµες σπορές, πληροφορίες της Agrenda αναφέρουν πως ο κατάλογος που έχει περάσει στο στρατηγικό σχέδιο της νέας ΚΑΠ είναι ενδεικτικός (Κινόα, Χια, Τεφ, Μαύρο Σινάπι, Νιγκέλα, Καµελίνα, Μουκούνα, Σιταροκρίθαρο, Γλυκοπατάτα, Τσουκνίδα, Λινάρι). Από τις έντεκα συνολικά καλλιέργειες, οι δύο (Tritordeum και τσουκνίδα για ίνα) αποτελούν φθινοπωρινές ποικιλίες, ενώ οι υπόλοιπες εννέα σπέρνονται κατά κανόνα την περίοδο της άνοιξης. Σε αυτές λοιπόν τις καλλιέργειες θα προστεθούν κι άλλες, οι οποίες και πάλι δεν έχουν γνωστοποιηθεί ακόµη, ωστόσο εκτιµάται (χωρίς να είναι κάτι βέβαιο) πως θα προστεθεί και το σουσάµι µία εαρινή καλλιέργεια που ενδιαφέρει ορισµένους παραγωγούς στον κάµπο της Θεσσαλίας.

Υπενθυµίζεται πως στο στρατηγικό σχέδιο της νέας ΚΑΠ η δράση «Χρήση ανθεκτικών και προσαρµοσµένων ειδών και ποικλιών» χωρίζεται σε τρία µέρη:

α) Καλλιέργεια ποικιλιών χειµερινών σιτηρών και ψυχανθών µικρού βιολογικού κύκλου, σε αντικατάσταση υδροβόρων καλλιεργειών αραβοσίτου, µηδικής και βάµβακος.

β) Καλλιέργεια τοπικών ποικιλιών ετησίων ή/και ειδών και ποικιλιών προσαρµοσµένων στις τοπικές συνθήκες ή/και άγριων συγγενών ειδών, για τροφή ή ζωοτροφές,

γ) Εισαγωγή νέων ή/και καινοτόµων ή/και µε καινοτόµο χρήση καλλιεργειών ανθεκτικών στις ξηροθερµικές συνθήκες και στις αναµενόµενες, λόγω της κλιµατικής αλλαγής, µεταβολές.

Η αίτηση για τη λήψη της σχετικής ενίσχυσης θα γίνει στις αιτήσεις ΟΣ∆Ε του 2023, µε τους παραγωγούς να επιλέγουν µέσα από µία λίστα τη δράση από το νέο πρασίνισµα µέσω της οποία θέλουν να ενισχυθούν.

Από το Μπενάκειο η λίστα των φυτών ξενιστών για την επιπλέον επιδότηση των 5 ευρώ για δέντρα και αροτραίες

Στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο έχει ανατεθεί η δηµιουργία της λίστα των φυτών που θεωρούνται ξενιστές επικονιαστών ή άλλων ωφέλιµων οργανισµών, για την επιπρόσθετη ενίσχυση ύψους 5 ευρώ το στρέµµα για τις δενδρώδεις καλλιέργειες και 0,50-5 ευρώ ευρώ για τις αροτραίες. Πιο συγκεκριµένα, η λίστα αυτή θα χρησιµοποιηθεί για δύο δράσεις από το νέο πρασίνισµα:

1) Επέκταση της εφαρµογής περιοχών οικολογικής εστίασης: Η δέσµευση των παραγωγών έγκειται στη µετατροπή σε περιοχή οικολογικής εστίασης του 10% της αρόσιµης γης της εκµετάλλευσης. Στην περίπτωση που στην έκταση της περιοχής οικολογικής εστίασης συµµετέχουν καλλιέργειες που δεσµεύουν το άζωτο (π.χ ψυχανθή) τότε θα πρέπει τουλάχιστον το 60% αυτής να είναι γη υπό αγρανάπαυση ή/και να αντιστοιχεί σε µη παραγωγικά στοιχεία του τοπίου (δηλαδή το 6% της συνολικής έκτασης θα είναι υπό αγρανάπαυση ή στοιχεία του τοπίου και το 4% ψυχανθή).

Ανεξάρτητα από το µέγεθος της εκµετάλλευσης πρόσθετη ενίσχυση χορηγείται για τη σπορά και διατήρηση, εντός των ζωνών οικολογικής εστίασης, φυτών που προσελκύουν ωφέλιµα έντοµα ή έντοµα-επικονιαστές. Η πρακτική αυτή, πέραν της ενίσχυσης της παρουσίας επικονιαστών αφού προσφέρει φυτά ξενιστές γι’ αυτούς, παράλληλα µειώνει τις ανάγκες χρήσης φυτοπροστατευτικών, µέσω της υποβοήθησης της παρουσίας ωφέλιµων. Το ύψος ενίσχυσης κυµαίνεται από 1,0/στρ. έως 3,7 ευρώ/στρ., ανάλογα µε την καλλιέργεια και πρόσθετη ενίσχυση στην περίπτωση εγκατάστασης φυτών που προσελκύουν ωφέλιµα έντοµα ή έντοµα-επικονιαστές που κυµαίνεται από 1,5 ευρώ/στρ. έως 4,2 ευρώ /στρ. Η ενίσχυση υπολογίζεται µε βάση τη συνολική έκταση της εκµετάλλευσης στην οποία εφαρµόζεται το συγκεκριµένο οικολογικό πρόγραµµα. Παράδειγµα: Αν ένας παραγωγός έχει 200 στρέµµατα αρόσιµης καλλιέργειας και έχει αφήσει ζώνη οικολογικής εστίασης >10% της έκτασης θα πληρωθεί µε την τιµή του σχήµατος για τα 194 στρέµµατα. Για το καλαµπόκι για παράδειγµα η ενίσχυση έχει ως εξής: 194 στρέµµατα επί 3,7 ευρώ/στρµ.= 717,8 ευρώ ή 1.532,6 ευρώ για φυτα ξενιστές επικονιαστών.

2) Εφαρµογή βελτιωµένων πρακτικών φυτοκάλυψης µε παράλληλη ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Σε ότι αφορά στις µόνιµες καλλιέργειες η παρέµβαση αφορά σε σπορά ειδών που οι καλλιέργειες τους δεν θα προορίζονται για παραγωγή και φυτών που προσελκύουν ωφέλιµα έντοµα ή έντοµα-επικονιαστές εντός ή/και περιµετρικά των µονίµων καλλιεργειών. Όταν η παρέµβαση εφαρµόζεται σε αροτραίες καλλιέργειες αφορά στην εφαρµογή πρακτικών φυτοκάλυψης µε σπορά επίσπορων καλλιεργειών, σπορά ποωδών γρασιδιών, σπορά ειδών µε στόχο τη διατήρηση ή/και αύξηση της οργανικής ουσίας στο έδαφος (π.χ.ψυχανθή), και µε σπορά φυτικών ειδών που λειτουργούν ως ξενιστές επικονιαστών και ωφελίµων οργανισµών. Οι ενισχύσεις έχουν ως εξής:

  • Ετήσια ενίσχυση για την σπορά του υπορόφου και τη δηµιουργία ζωνών στα περιθώρια 10 ευρώ/στρέµµα.
  • Ετήσια ενίσχυση για την σπορά του υπορόφου και τη δηµιουργία ζωνών στα περιθώρια χρησιµοποιώντας φυτά ξενιστές 15 ευρώ/στρέµµα.
  • Ετήσια ενίσχυση για τη φύτευση ενδιάµεσων καλλιεργειών κατά την περίοδο των έντονων βροχοπτώσεων 5 ευρώ/στρέµµα.
  • Ετήσια ενίσχυση για τη φύτευση ενδιάµεσων καλλιεργειών κατά την περίοδο των έντονων βροχοπτώσεων χρησιµοποιώντας φυτά ξενιστές 10 ευρώ/στρέµµα.

Γιώργος Κοντονής

Πηγή: www.agronews.gr