Συνολικά τέσσερις πηγές χρηµατοδότησης για την αύξηση της αξίας των ενεργοποιηθέντων δικαιωµάτων, θα εξεταστούν ενόψει της εξόφλησης του ∆εκεµβρίου, των συµπληρωµατικών πληρωµών του 2024, αλλά και για τα επόµενα έτη της ΚΑΠ.
Διόρθωση για το τσεκ από τέσσερις δεξαμενές που θα αυξήσουν τα δικαιώματα και τις τελικές πληρωμές
1η Πηγή: Χρήµατα από ∆ικαιώµατα
Στο ΟΣ∆Ε 2023 ενεργοποιήθηκαν και συνοδεύτηκαν µε επιλέξιµες εκτάσεις 3.835.821 και ύστερα από τους ελέγχους monitoring και τις δεσµεύσεις, πληρώθηκαν 3.748.000 δικαιώµατα. Αυτά τα δικαιώµατα που τελικώς πληρώθηκαν προκαταβολή 70% ήταν συνολικής αξίας 741 εκατ. ευρώ. Μετά τις διορθωτικές θα ενεργοποιηθούν επιπλέον δικαιώµατα για να πληρωθούν τον ∆εκέµβριο. Όσα χρήµατα περισσέψουν θα διατεθούν στις συµπληρωµατικές πληρωµές του 2024 σε όλους τους δικαιούχους βασικής ενίσχυσης, αυξάνοντας κατά ένα µικρό ποσό την αξία των δικαιωµάτων ανάλογα την περιφέρεια ενίσχυσης (αροτραίες, βοσκοτόπια, µόνιµες καλλιέργειες), µέχρι να εξαντληθεί το συνολικό ποσό των 830 εκατ. ευρώ. Όπως αναφέρει ο ΟΠΕΚΕΠΕ η αξία των δικαιωµάτων δεν είναι οριστική και θα υπάρξει γραµµική αύξηση (ή µείωση) της αξίας τους µετά τους ελέγχους:
«Η αξία των ∆ικαιωµάτων Βασικής Ενίσχυσης (∆ΒΕ) δεν είναι οριστική. Η αξία των ∆ΒΕ οριστικοποιείται µετά την ολοκλήρωση της επεξεργασίας τους αλλά και τη διασφάλιση της τήρησης του εθνικού ανώτατου ορίου του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης κάθε έτους σύµφωνα µε το άρθρο 24 του καν. (ΕΕ) 2021/2115, µε ενδεχόµενη εφαρµογή γραµµικής µείωσης ή αύξησης της αξίας των ∆ΒΕ.
Ειδικά για το έτος 2023, η µοναδιαία αξία των δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης που κατέχουν οι γεωργοί στις 31-12-2022, προσαρµόζεται σύµφωνα µε τους όρους της σύγκλισης όπως προβλέπονται στο µεταβατικό κανονισµό (ΕΕ) 2220/2020 και τις εθνικές µας επιλογές δυνάµει των διατάξεων του καν. 2021/2115.
Ειδικά για το έτος ενίσχυσης 2023 εφαρµόζεται γραµµική µείωση εφόσον είναι απαραίτητο της αξίας όλων των δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης ύψους έως 3%, για την κάλυψη των περιπτώσεων χορήγησης δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης σε γεωργούς νεαρής ηλικίας και σε γεωργούς που αρχίζουν τη γεωργική τους δραστηριότητα».
Σηµειώνεται επίσης ότι έως το 3% από τον κουµπαρά της βασικής ενίσχυσης θα πρέπει να διατεθεί για το Εθνικό Απόθεµα
2η Πηγή: Χρήµατα από τα eco-schemes
Σύµφωνα µε τα πρώτα στοιχεία από τις δηλώσεις ενιαίας ενίσχυσης 2023, προκύπτει ένα περίσσευµα της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ από τα eco-schemes. Αυτά τα χρήµατα µπορούν να εισρεύσουν στον κουµπαρά της βασικής ενίσχυσης και να διατεθούν µε συµπληρωµατική πληρωµή το 2024. Σηµειώνεται βέβαια εδώ πως το τελικό ποσό που ενδέχεται να περισσέψει θα καθοριστεί µετά τον υπολογισµό των ενισχύσεων για όλα τα επιλέξιµα στρέµµατα και την ολοκλήρωση των διορθωτικών δηλώσεων. Τελικά λοιπόν, µπορεί να µην υπάρξει περίσσευµα αλλά υπερκάλυψη του διαθέσιµου ποσού, ενδεχόµενο για το οποίο κανείς δεν µπορεί να προβλέψει υπεύθυνα προς το παρόν. Σε περίπτωση υπερκάλυψης πάντως, είτε θα υπάρξει µείωση της ενίσχυσης οριζόντια στα eco-schemes είτε θα εισρεύσουν χρήµατα από τη βασική ενίσχυση.
3η Πηγή: Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης-Εξισωτική αποζηµίωση
Κατά το σχεδιασµό του στρατηγικού σχεδίου πραγµατοποιήθηκε µεταφορά πόρων ύψους 10% από τις άµεσες ενισχύσεις στα Προγράµµατα Αγροτικής Ανάπτυξης, µε σκοπό κυρίως τη χρηµατοδότηση της εξισωτικής αποζηµίωσης. Πρόκειται για ποσό ύψους 236 εκατ. ευρώ. Την περασµένη προγραµµατική περίοδο το ποσοστό µεταφοράς ήταν 5% για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Σύµφωνα λοιπόν µε τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη, γίνεται προσπάθεια επιστροφής του ποσού αυτού στις άµεσες ενισχύσεις. Η µεταφορά των πόρων ξανά στον φάκελο των άµεσων ενισχύσεων δεν σηµαίνει αυτόµατα και αύξηση της βασικής κατά το ίδιο ποσό, καθώς η χώρα µας θα πρέπει να τηρεί την αναλογία 25% των πόρων σε eco-schemes και 10% σε αναδιανεµητική. Οπότε έστω ότι µεταφέρεται στο σύνολό του το ποσό των 236 εκατ. ευρώ, η αύξηση της βασικής θα είναι ίση µε 157 εκατ. ευρώ (σύνολο δηλαδή βασικής 987 εκατ. ευρώ), ενώ ο προϋπολογισµός των eco-schemes θα αυξηθεί στα 484 εκατ. ευρώ (από 424 εκατ.) και της αναδιανεµητικής στα 193 εκατ. ευρώ (από 174 εκατ. ευρώ).
Τα 987 εκατ. ευρώ µε βάση τα δεδοµένα του στρατηγικού σχεδίου αντιστοιχούν σε µέση µοναδιαία αξία δικαιωµάτων ίση µε 24,6 ευρώ το στρέµµα στις αροτραίες, 31 ευρώ στις δενδρώδεις και 20 ευρώ στα βοσκοτόπια αυξηµένες σε σχέση µε τα αντίστοιχα ποσά των 21,5, 27 και 17,6 ευρώ το στρέµµα αντίστοιχα.
4η Πηγή: Συνδεδεµένες ενισχύσεις
Ο φάκελος των συνδεδεµένων ενισχύσεων προβλέπει ένα συνολικό ετήσιο ποσό ύψους 245.270.569 ευρώ, δηλαδή 65 εκατ. ευρώ περισσότερα σε σχέση µε την περασµένη προγραµµατική περίοδο. Αυτό οφείλεται κυρίως στην πρόβλεψη για συνδεδεµένη ενίσχυση στο καλαµπόκι αλλά και την αύξηση των επιδοτήσεων στα σιτηρά. Ενδεχόµενη µείωση των ποσών ή του αριθµού των καλλιεργειών που δικαιούνται συνδεδεµένη ενίσχυση σε µελλοντική τροποποίηση της ΚΑΠ, µπορεί να αυξήσει το ποσό της βασικής ενίσχυσης. Υπενθυµίζεται πως η αρχική πρόταση των συµβούλων της ΚΑΠ ήταν η δέσµευση 160 εκατ. ευρώ για τις συνδεδεµένες ενισχύσεις. Φυσικά το σενάριο µείωσης του αριθµού των συνδεδεµένων συγκεντρώνει µικρή πιθανότητα, λόγω προφανώς των πολιτικών προεκτάσεων που θα έχει κάποια τέτοια κίνηση.
Τροποποίηση της ΚΑΠ
Ο φάκελος τροποποίσης της ΚΑΠ θα πρέπει να έχει εγκριθεί µέχρι τέλος του έτους. «Αναφορικά µε το θέµα της αναθεώρησης της ΚΑΠ, να σας πω ότι οι αρµόδιες υπηρεσίες και οι φορείς του Υπουργείου µας έχουν εργαστεί για την πρώτη τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου. Από πλευράς µας έχουν αποσταλεί οι προτάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση και είµαστε στη φάση απαντήσεων από πλευράς µας στις ερωτήσεις που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κατά συνέπεια σε πολύ λίγο χρόνο θα ολοκληρωθεί και αυτό το κοµµάτι της πρώτης τροποποίησης του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ.», ανέφερε σχετικά ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρος Κελέτσης.
Το Δεκέμβριο εξοφλείται και το Απόθεμα, γρίφος το μοναδιαίο ποσό
Το Εθνικό Απόθεμα θα πληρωθεί στους αγρότες τον Δεκέμβριο μαζί με την εξόφληση της βασικής καταβολής, όπως υποστήριξε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταύρος Κελέτσης. Το ποσό τώρα που θα δικαιούται
ο κάθε αγρότης προς το παρόν είναι άγνωστο, καθώς δεν έχει καθοριστεί η τελική μέση μοναδιαία ενίσχυση για τα δικαιώματα. Με βάση τους υπολογισµούς, για τις αροτραίες µπορούν να δoθούν έως 11.348.477 ευρώ Εθνικό Απόθεµα για τις µόνιµες έως 6.843.928 και έως 6.694.606 ευρώ στα βοσκοτόπια, ποσά που αντιστοιχούν στο 3% των ποσών που έχουν δεσµευθεί από τη βασική ενίσχυση. Αυτό το ποσό αντιστοιχεί σε 527.836 στρέµµατα στα αροτραία, 253.478 στρέµµατα στις µόνιµες και 380.375 στρέµµατα στα βοσκοτόπια, µε ποσά 21,5, 27 και 21,4 ευρώ το στρέµµα αντίστοιχα. Η ανωτέρω αξία δεν υπόκειται σε σύγκλιση, αλλά σε ετήσιες σταδιακές προσαρµογές, λαµβάνοντας υπόψη τις προσαρµογές του εθνικού ανώτατου ορίου για τη βασική εισοδηµατική ενίσχυση.
Εν τω μεταξύ, με επιστολή της προς τις αρμόδιες αρχές, η ΕΘΕΑΣ ζητά να μην γίνει γραμμική μείωση των δικαιωμάτων έως 3% φέτος για την κατανομή του Εθνικού Αποθέματος, υποστηρίζοντας πως τα νέα δικαιώματα μπορούν να τροφοδοτηθούν από τις επιστροφές, τις παρακρατήσεις από τις μεταβιβάσεις και τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα προηγούμενων ετών.
Γιώργος Κοντονής
Πηγή: www.agronews.gr
