Παιχνίδι τακτικής στα eco-schemes, αλλάζει τα δεδομένα η τριετία Βιολογικής με πιο καλά πριμ κατά περίπτωση.
Η προδηµοσίευση του Μέτρου των Βιολογικών έρχεται να αλλάξει τα δεδοµένα και στις φετινές επιλογές των eco-schemes των παραγωγών, µε τις αρµόδιες αρχές να τοποθετούν όπως φαίνεται επί σκοπού εντός του Νοεµβρίου την πρόσκληση, ώστε να ξεφορτώσουν κόσµο από τα οικολογικά σχήµατα. Tο παιχνίδι αναµονής έχει ήδη ξεκινήσει, µε τις αιτήσεις των eco-schemes να προηγούνται από εκείνες της Μετατροπής των Βιολογικών.
Τι θα κάνουν, λοιπόν, οι παραγωγοί: Θα ρισκάρουν να περιµένουν την πρόσκληση µε κίνητρο το µεγαλύτερο πριµ, αλλά µε κίνδυνο να µείνουν εκτός λόγω περιορισµένου προϋπολογισµού και µοριοδότησης; Ή θα διαλέξουν τη µικρότερη ενίσχυση των eco-schemes αλλά τη σίγουρη ένταξη σε αυτά, χάνοντας την ευκαιρία να εξασφαλίσουν µία πολύ καλή επιδότηση τριετίας στα Βιολογικά του ΠΑΑ; Πολλά θα εξαρτηθούν για το ποιες καλλιέργειες µιλάµε. Όπως και να έχει, είναι δεδοµένο ότι η ζήτηση των eco-schemes θα µπορέσει να ξελαφρώσει έως ένα βαθµό και άρα οι επιδοτήσεις τους θα είναι υψηλότερες σε σχέση µε εκείνες του 2023. Αναλυτικότερα:
Οι επιλογές των παραγωγών
- Η πρώτη επιλογή που έχουν οι παραγωγοί είναι να περιµένουν την πρόσκληση των Βιολογικών. Αν θέλουν να το κάνουν αυτό θα πρέπει οι επιλογές που θα κάνουν στο ΟΣ∆Ε για τα eco-schemes να µην παρουσιάζουν ασυµβατότητα µε την πρόσκληση των Βιολογικών.
Ως εκ τούτου, στα eco-schemes θα πρέπει να δηλώσουν συµµετοχή σε περιορισµένο αριθµό δράσεων. Αυτές είναι οι εξής:
∆ράση1: Καλλιέργεια προσαρµοσµένων στις τοπικές συνθήκες ειδών και ποικιλιών: Ενίσχυση 31,3 ευρώ το στρέµµα για τα χειµερινά σιτηρά (13 ευρώ/στρέµµα η πληρωµή του 2023) και 62,8 ευρώ το στρέµµα (28 ευρώ το στρέµµα η πληρωµή του 2023) για τα ψυχανθή.
∆ράση 5: Γεωργοδασικά οικοσυστήµατα: Αφορά τις αρόσιµες εκτάσεις και τα βοσκοτόπια που εµφανίζονται σε συγκεκριµένο επίπεδο πληροφορίας στο γεωχωρικό περιβάλλον του ΟΣ∆Ε. Η ενίσχυση είναι 10 ευρώ/στρέµµα (πληρώθηκε 5,4 ευρώ/στρέµµα).
∆ράση 6: ∆ιαχείριση εισροών:
Χρήση της ψηφιακής εφαρµογής: 3 ευρώ/στρέµµα (1,7 ευρώ η πληρωµή).
Πολλαπλά καλοκαιρινά κλαδέµατα: 21 ευρώ/στρέµµα (7,8 ευρώ η πληρωµή).
∆ράση 8: ∆ιατήρηση και προστασία καλλιεργειών σε εκτάσεις µε αναβαθµίδες: Επιδότηση 25 ευρώ/στρέµµα (πληρώθηκε µε 13,8 ευρώ/στρέµµα).
Τα συµπεράσµατα που µπορούν να βγουν από τα παραπάνω είναι πως για τις αροτραίες καλλιέργειες πέρα από τα χειµερινά σιτηρά και τα ψυχανθή (∆ράση 1), δεν υπάρχει κάποια αξιόλογη επιλογή στα eco-schemes για όποιους παραγωγούς θέλουν να κάνουν αίτηση στα Βιολογικά του ΠΑΑ. Άρα, το ρίσκο της αναµονής είναι µεγαλύτερο. Σηµειώνεται πάντως πως το βαµβάκι δεν είναι επιλέξιµο προς ενίσχυση στα Βιολογικά του ΠΑΑ µε βάση την προδηµοσίευση.
Στις δενδρώδεις καλλιέργειες η µόνη επιλογή που υπάρχει ουσιαστικά είναι εκείνη για τα πολλαπλά καλοκαιρινά κλαδέµατα σε συνδυασµό µε τη χρήση της ψηφιακής εφαρµογής. Οπότε και εδώ το ρίσκο είναι εξίσου µεγάλο.
Αξίζει να σηµειωθεί εδώ το εξής: Σύµφωνα µε την προδηµοσίευση των Βιολογικών του ΠΑΑ, προτεραιότητα ένταξης θα υπάρξει στις καλλιέργειες µε αυξηµένες εισροές. Τι σηµαίνει αυτό; Σηµαίνει ότι προτεραιότητα θα δοθεί σε δενδροκαλλιέργειες και κηπευτικά έναντι των αροτραίων καλλιεργειών. Άρα οι καλλιεργητές σε µηδική, κτηνοτροφικά φυτά κ.λπ που συνήθως λαµβάνουν µεγάλη µερίδα των κονδυλίων πιθανώς να δυσκολευθούν για την ένταξή τους.
- Η δεύτερη επιλογή των παραγωγών είναι να δηλώσουν ξανά eco-scheme βιολογικών ή οποιαδήποτε άλλη επιλογή τους βολεύει όπως έκαναν το 2023. Πρόκειται για µία κίνηση η οποία είναι µονόδροµος για τους καλλιεργητές βάµβακος καθώς στην προδηµοσίευση της πρόσκληση των Βιολογικών δεν περιλαµβάνεται ως επιλέξιµη καλλιέργεια. Όπως και να έχει, σε αυτήν την περίπτωση ο παραγωγός θα πρέπει να ζυγίσει προσεκτικά τι τον συµφέρει από πλευράς επιδότησης.
Είναι γεγονός πως στη Μετατροπή των Βιολογικών οι στρεµµατικές ενισχύσεις είναι αρκετά υψηλές. Για παράδειγµα στην ελιά η επιδότηση είναι γύρω στα 70 ευρώ το στρέµµα. Στα βιολογικά των eco-schemes πληρώθηκε µόλις µε 30 ευρώ το στρέµµα. Απολύτως καµία από τις επιλογές ή ακόµη και συνδυασµός επιλογών που υπάρχουν στα eco-schemes δεν φτάνει σε αυτό το ποσό, ή τουλάχιστον δεν πληρώθηκε έτσι. Από την άλλη αξίζει να σηµειωθεί πως τα Βιολογικά του ΠΑΑ δεν έχουν σχέση και ως προς τους ελέγχους και ως προς τις δεσµεύσεις, µε τα eco-schemes. Ο ενδιαφερόµενος πρέπει να κάτσει 3 χρόνια στο πρόγραµµα και οι έλεγχοι είναι πιο αυστηροί σε σχέση µε τις ενισχύσεις του Α’ Πυλώνα. - Η τρίτη επιλογή των παραγωγών είναι να µοιράσουν τα αγροτεµάχιά τους. ∆ηλαδή να αφήσουν κάποια για τα eco-schemes ανάλογα την καλλιέργεια και κάποια άλλα για το πριµ των Βιολογικών του ΠΑΑ. Σηµειώνεται εδώ πως στη νέα πρόσκληση δεν ελέγχεται το ΑΦΜ αλλά το αγροτεµάχιο/εκτροφή. Ως εκ τούτου, αυτή η επιλογή φαίνεται συµφέρουσα σε πολλές περιπτώσεις, ανάλογα κατά πόσο θέλει να ρισκάρει ο παραγωγός.
Είναι αρκετό για να αποφορτιστεί η ζήτηση στα eco-schemes
Η προκήρυξη Βιολογικών όπως και άλλων γεωργοπεριβαλλοντικών προγραµµάτων που κρίνεται ασύµβατη η συµµετοχή σε αυτά µε ορισµένες δράσεις eco-schemes, είναι βέβαιο πως θα µειώσει την αιτούµενη δαπάνη στα eco-schemes φέτος. Βέβαια το θέµα είναι κατά πόσο και πώς θα επηρεάσουν τις επιλογές των παραγωγών οι εγκύκλιοι για τις αιτήσεις. Σηµειώνεται πως στις αιτήσεις του 2023 η ζήτηση είχε ξεπεράσει τα 950 εκατ. ευρώ, και µε ένα πρώτο ξεσκαρτάρισµα έγιναν δεκτές αιτήσεις ύψους περίπου 720 εκατ. ευρώ. Ως εκ τούτου οι ενισχύσεις µειώθηκαν κατά µέσο όρο 40% σε σχέση µε τις ονοµαστικές τιµές που αναφέρονται στις εφαρµοστικές αποφάσεις. Κάποια θεαµατική πτώση στη ζήτηση πάντως µοιάζει προς το παρόν το λιγότερο πιθανή, παρά τις όποιες προσπάθειες κάνουν οι αρµόδιες αρχές.
Για ακόµη µία χρονιά οι αγρότες δεν ξέρουν πώς να κινηθούν στις αιτήσεις
Με κλειστό το ΟΣ∆Ε, άφαντες τις νέες εγκυκλίους ΟΠΕΚΕΠΕ για όλα τα καθεστώτα επιδοτήσεων, προδηµοσιεύσεις προγραµµάτων που δεν έχουν καµία νοµική ισχύ ή δεσµευτική έννοια, οι αγρότες για ακόµη µία χρονιά δεν είναι σε θέση να λάβουν αποφάσεις που είναι σίγουροι πώς θα τους «βγουν». Ακόµα και για µικρότερα ζητήµατα όπως αυτό των µεταβιβάσεων ή για το Εθνικό Απόθεµα ακόµη δεν έχει οριστικοποιηθεί κάτι για αυτή τη χρονιά, οπότε, από Ιούλιο και βλέπουµε οι αιτήσεις ΟΣ∆Ε.
Η ΕΕ νοιάζεται κυρίως να μην πωλούνται ψευτο-βιολογικά, όχι να μην επιδοτούνται
Για να γίνουν οι αιτήσεις των eco-schemes θα πρέπει πρώτα να ανοίξει η δυνατότητα αυτή μέσω των αιτήσεων ΟΣΔΕ και δεύτερον να εκδοθεί η σχετική εγκύκλιος ΟΠΕΚΕΠΕ. Προς το παρόν τίποτα από αυτά δεν έχει συμβεί. Υπενθυμίζεται πως πέρσι, οι αιτήσεις eco-schemes άνοιξαν μήνα Αύγουστο οπότε και εκδόθηκαν οι σχετικές οδηγίες, και οι πληρωμές έγιναν το Πάσχα του επόμενου έτους. Κάτι τέτοιο δεν είναι καθόλου απίθανο να συμβεί και φέτος, παρά τις κατά καιρούς διαβεβαιώσεις της πρώην πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ περί πληρωμές τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Αναφορικά τώρα με την τύχη των βιολογικών των eco-schemes, σύμφωνα με το ρεπορτάζ δεν φαίνεται να αλλάζει κάτι ιδιαίτερο. Μάλιστα, πηγή που γνωρίζει πολύ καλά το πώς σχεδιάζεται η ΚΑΠ, αναφέρει χαρακτηριστικά πως τις ευρωπαϊκές αρχές δεν τις νοιάζει τόσο να δίνονται οι επιδοτήσεις σε βιολογικά που καλλιεργούνται στην πραγματικότητα ως συμβατικά, αλλά αυτά τα προϊόντα να μην βγαίνουν στο εμπόριο με τη σήμανση των βιολογικών. Ως εκ τούτου, δεν πρόκειται να κουνηθεί φύλλο για το τί ακριβώς δηλώνεται και το τί πληρώνεται στα eco-schemes. Σημειώνεται πως τα περισσότερα χρήματα στη Βιολογική Γεωργία (12% του συνολικού κονδυλίου των Βιολογικών) αναφορικά με τη φυτική παραγωγή τα απορρόφησε το βαμβάκι και ήταν συνολικού ύψους 15.012.729 εκατ. ευρώ.
Γιώργος Κοντονής
Πηγή: www.agronews.gr