Πληρωμές πριν το Πάσχα, δηλώσεις ΟΣΔΕ τον Απρίλιο διαβεβαιώνει ο Κ. Τσιάρας.

Σαν αφορμή για βαθιές αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο της ελληνικής γεωργίας, βλέπει την υπόθεση των δασμών Τραμπ ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας.

Από το βήμα του 10ου Delphi Economic Forum σε συζήτηση με το διευθυντή της Agrenda και του Agronews, Γιάννη Πανάγο, ο υπουργός δεσμεύθηκε για την ολοκλήρωση των πληρωμών, με επίκεντρο τις συνδεδεμένες ενισχύσεις στις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας.

Είπε ακόμα ότι μέσα στον Απρίλιο θα ανοίξει και η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή των νέων δηλώσεων ΟΣΔΕ, ενώ δεσμεύθηκε για την αποκατάσταση της τάξης στον οργανισμό πληρωμών.

Ο κ. Τσιάρας αναφέρθηκε ακόμα στην προσπάθεια που γίνεται για να προχωρήσει η υπόθεση αναδασμών ως ανάχωμα στον πολυτεμαχισμό της αγροτικής γης.


Αναφορικά με τους επερχόμενους δασμούς σε προϊόντα «εξαγωγικές ναυρχίδες» όπως φέτα, ελιά, ελαιόλαδο, κομπόστα, ακτινίδιο, κρασί ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης στην συζήτηση με τον διευθυντή της Agrenda τόνισε πως πράγματι ένα μεγάλο μέρος του θετικού ισοζυγίου με τις ΗΠΑ οφείλεται στις αγροτικές εξαγωγές.

«Έχουμε μπροστά μας ένα περιθώριο να συζητήσουμε την εξαίρεση αυτών των προϊόντων» είπε, ωστόσο υποστήριξε πως υπάρχει παράλληλα και η δυνατότητα να επαναπροσδιοριστεί συνολικά το μοντέλο των εξαγωγών. «Μπορούμε να δημιουργήσουμε κατευθύνσεις προς νέες αγορές όπως Ινδία, Αραβικές Χώρες κ.λπ είναι προσφερόμενες για τις εξαγωγές των ελληνικών προϊόντων. Σε μία ανοιχτή οικονομία πρέπει να αγωνιζόμαστε», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Έχει σημασία να οργανώσουμε συνολικά πολιτικές και να επανασχεδιάσουμε τις αγροτικές αγορές, με αφορμή τους δασμούς ΗΠΑ σε ΕΕ, που ανακατευθύνουν το εμπόριο.», είπε. Κατά τον ίδιο, ο πρωτογενής τομέας διέρχεται σε μια περίοδο κρίσεων. Με προεξέχουσα την κλιματική κρίση που διαμορφώνει τιμές που δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των παραγωγών, μέχρι την επιβολή δασμών που έχει εντείνει και μεγαλώσει την συζήτηση που αφορά στην βιωσιμότητα του αγροτικού τομέα κυρίως, γιατί σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό οι εξαγωγές της Ευρώπης και όχι μόνο τις Ελλάδος προς τις ΗΠΑ εντοπίζονται στην εξαγωγή αγροδιατροφικών προιόντων.


Για τον παγετό και τις καταστροφές που προκάλεσε σε Θεσσαλία και Μακεδονία, ο κ. Τσιάρας είπε προς πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί ο κύκλος των εκτιμήσεων, θέτοντας στη συνέχεια συνολικά το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής: «Είναι μία πολύ δύσκολη συνθήκη. Έχω προτείνει τη σύσταση ενός χρηματοδοτικού εργαλείου εκτός ΚΑΠ για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης», είπε.

Στο θέμα της πρόσκλησης των Νέων Αγροτών, παραδέχτηκε πως πράγματι δεν υπήρξε η δέουσα ανταπόκριση και πως είναι ένα ζήτημα κοινωνιολογικό που συνδέεται με το δημογραφικό, την εγκατάλειψη των χωριών και της περιφέρειας.

Σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης έχει ως ακολούθως:

Κώστας Τσιάρας από το 10ο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών: Ώρα για αναδιάταξη του εξαγωγικού μας μοντέλου

Με φόντο τις νέες προκλήσεις στην παγκόσμια αγορά και την πίεση που ασκούν οι εμπορικοί δασμοί των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας επισήμανε ότι είναι ώρα για ριζική αναδιάταξη του εξαγωγικού μας μοντέλου και επανασχεδιασμό πολιτικών στον πρωτογενή τομέα.

Κατά τη διάρκεια συζήτησής του με τον εκδότης και διευθυντή της εφημερίδαα Agrenda Γιάννη Πανάγο, στο πλαίσιο του Φόρουμ των Δελφών, ο Υπουργός έθεσε ως στρατηγική προτεραιότητα την οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία, κάνοντας ειδική αναφορά στην ανάγκη να θωρακιστεί ο τομέας απέναντι στην κλιματική κρίση, τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις και τις πιέσεις των διεθνών εμπορικών συμφωνιών.

«Ο πρωτογενής τομέας περνάει μια κρίσιμη περίοδο και αυτή η κρίσιμη περίοδος υπαγορεύεται από συγκεκριμένα δεδομένα – πρώτα απ’ όλα από την κλιματική κρίση που έχει αλλάξει όλη την προσέγγιση, όλη την προσδοκία και πολύ περισσότερο μας φέρνει ενώπιον, πολλές φορές, αναπόδραστων συνεπειών», τόνισε χαρακτηριστικά.

Δασμοί ΗΠΑ και ελληνικά προϊόντα

Ειδική αναφορά έκανε στους δασμούς των ΗΠΑ, που επηρεάζουν άμεσα εξαγώγιμα ελληνικά προϊόντα: «Η επιβολή δασμών από την πλευρά των Αμερικανών έχει στην πραγματικότητα εντείνει και επικαιροποιήσει τη συζήτηση που αφορά στη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα», είπε ο Κώστας Τσιάρας, επισημαίνοντας ότι ένα σημαντικό μέρος του θετικού εμπορικού ισοζυγίου με τις ΗΠΑ στηρίζεται στο αγροτικό ισοζύγιο. Αναφέρθηκε στη μοναδικότητα ορισμένων ελληνικών προϊόντων όπως οι βρώσιμες ελιές και η φέτα και τόνισε ότι είναι ανάγκη «να συζητήσουμε για την εξαίρεση αυτών των προϊόντων, μιας και κατά κοινή ομολογία είναι μοναδικά», επισημαίνοντας ότι ούτε το ελαιόλαδο είναι ανταγωνιστικό σε σχέση με την παραγωγή των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ωστόσο, μπροστά το τοπίο που διαμορφώνεται ο Υπουργός άνοιξε το ζήτημα της στρατηγικής αναπροσαρμογής εξαγωγών, προτείνοντας στροφή σε νέες αγορές. «Οι αγορές όπως η Ινδία, εγώ θα προσθέσω και χώρες της Μέσης Ανατολής, τα Αραβικά Εμιράτα, αραβικές χώρες είναι προσφερόμενες για την εξαγωγή των ελληνικών προϊόντων», είπε, επισημαίνοντας ότι είναι η ώρα που πρέπει να δούμε την αναδιάταξη του εξαγωγικού μας μοντέλου σε ό,τι αφορά στα προϊόντα του πρωτογενούς τομέα.

Ευρώπη και διατροφική επάρκεια

Ο Υπουργός υπογράμμισε την ανάγκη διατροφικής επάρκειας στην Ευρώπη: «Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για διατροφική επάρκεια ή αυτάρκεια των δικών μας παραγόμενων προϊόντων, να δίνονται τεράστια ποσά μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για να στηριχθεί ο πρωτογενής τομέας και να μην υπάρχει ένα σχέδιο τέτοιο που να προσδιορίζει και στόχους και ανθεκτικότητα και βιωσιμότητα», είπε. Μάλιστα, χαρακτήρισε την υπό εξέλιξη ευρωπαϊκή συζήτηση για την εξωτερική σύγκλιση ως κρίσιμο σταυροδρόμι για την αγροτική πολιτική της Ένωσης, προειδοποιώντας ότι ενδεχόμενη είσοδος της Ουκρανίας ή νέες εμπορικές συμφωνίες τύπου Mercosur μπορεί να οδηγήσουν σε «συνολική αναδιάταξη στον πρωτογενή τομέα».

Ακραία φαινόμενα και πρόταση για νέο ευρωπαϊκό ταμείο

Σε ό,τι αφορά τις καταστροφές από τον πρόσφατο παγετό, ιδιαίτερα σε Μακεδονία και Θεσσαλία, ο Υπουργός υπενθύμισε ότι «στα μεγάλα καιρικά φαινόμενα της κλιματικής κρίσης, η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι στέκεται γενναία δίπλα στους παραγωγούς.» Αναφέροντας ότι ο ΕΛΓΑ έχει καταβάλει πάνω από 1,65 δισ. ευρώ αποζημιώσεων σε 5 χρόνια, όταν οι συνολικές εισφορές δεν ξεπέρασαν τα 800 εκατομμύρια, ο Υπουργός θύμισε ότι εχει προτείνει «τη σύσταση ενός χρηματοδοτικού εργαλείου (του Ταμείου Αλληλοβοηθείας) εκτός ΚΑΠ σε ευρωπαϊκό επίπεδο», προκειμένου να υπάρξει μια σταθερή ασπίδα στήριξης απέναντι στα επαναλαμβανόμενα καταστροφικά φαινόμενα της κλιματικής απειλής.

Ενίσχυση ΟΠΕΚΕΠΕ – Κρίσιμη η στήριξη στους νέους αγρότες

Σε ό,τι αφορά τις πληρωμές, είπε ότι «η συνδεδεμένη θα πληρωθεί μέχρι το Πάσχα» και τόνισε ότι «εντός του μήνα θα ανοίξει η δήλωση ΟΣΔΕ, πολύ νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά».

Παράλληλα, αναγνώρισε πως το πρόβλημα γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού είναι βαθιά κοινωνικό και πολυπαραγοντικό: «Ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος, οποιοσδήποτε ασχολείται με τον πρωτογενή τομέα, πρέπει να βλέπει τον εαυτό του σαν μικρό ή μεγάλο επιχειρηματία», υπογράμμισε, δίνοντας το στίγμα μιας νέας αγροτικής ταυτότητας, με έμφαση στη γνώση, την τεχνογνωσία και την οργάνωση.

Λέξη-κλειδί: Ανθεκτικότητα

Καθ’ όλη τη διάρκεια της τοποθέτησής του, ο ΥπΑΑΤ επέμεινε στην ανάγκη ο πρωτογενής τομέας να είναι ανθεκτικός. «Αυτό που είναι ευθύνη της πολιτείας είναι να διαμορφώνει όρους ανθεκτικότητας, στηρίζοντας τον αγροτικό κόσμο στην κρίσιμη στιγμή», ανέφερε και πρόσθεσε: «Πρέπει να είμαστε έτοιμοι, με προτάσεις και σχέδια που να αφορούν τουλάχιστον την πατρίδα μας, ώστε ο πρωτογενής τομέας να παραμείνει ανθεκτικός. Αυτός είναι ο όρος που θέλουμε – ειδικά για αυτήν την περίοδο».

Αναλυτικά η ροή της συνέντευξης έχει ως ακολούθως:

Γιάννης Πανάγος

Βρισκόμαστε στο Φόρουμ των Δελφών, στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ένας θεσμός που πλέον έχει περάσει το στάδιο της εφηβείας και παίρνει για τα καλά στη φάση της ενηλικίωσης. Ευχαριστούμε που είσαστε κοντά μας, είτε δια της φυσικής σας παρουσίας, είτε διαδικτυακά. Υποσχόμαστε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση εδώ με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα.

Θέλω να πιστεύω σε αυτό το χρόνο που έχουμε στη διάθεσή μας μια ολοκληρωμένη συζήτηση για όλα τα θέματα που ταλαιπωρείται αυτό το καιρό ο τομέας της αγροτικής παραγωγής. Και βέβαια θα μιλήσουμε και για τα τελευταία γεγονότα που έχουν προκύψει μετά την επιβολή δασμών από τον Πρόεδρο Τραμπ στις ΗΠΑ. Πριν πούμε σε αυτά, θα ήθελα Υπουργέ να μιλήσουμε λιγάκι τη γλώσσα του λαού.

Είμαστε και οι δύο Θεσσαλοί και νομίζω ότι την ξέρουμε καλά αυτή τη γλώσσα. Είχαμε τα προβληματά μας ή τα προβληματάκια μας, τώρα ήρθαν και οι δασμοί Τραμπ.

Πώς το βλέπετε λοιπόν?

Κώστας Τσιάρας

Καταρχήν, αν πρέπει να προσεγγίσω αυτό που λένε στα χωριά μας και καλά το είπατε, θα ταυτιστώ με την άποψη ότι γενικότερα ο πρωτογενής τομέας περνάει μια κρίσιμη περίοδο. Και αυτή η κρίσιμη περίοδος υπαγορεύεται από συγκεκριμένα δεδομένα. Πρώτα απ’ όλα από την κλιματική κρίση που έχει αλλάξει όλη την προσέγγιση, όλη την προσδοκία και πολλοί περισσότεροι μας φέρνουν ενώπιον πολλές φορές αναπόδραστων συνεπειών.

Αλλά και από την άλλη πλευρά η ίδια η διαμόρφωση των τιμών των αγροτικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά δεν είναι αυτή που προσδοκούν οι περισσότεροι αγρότες παραγωγή. Άρα λοιπόν ένα πρόβλημα πολυδιάστατο, πολύ επίπεδο και μάλιστα σοβαρό ήδη το αντιμετωπίζουμε εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι γεγονός ότι η επιβολή δασμών από την πλευρά των ΗΠΑ έχει στην πραγματικότητα εντείνει και μεγαλώσει τη συζήτηση που αφορά στην βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα.

Κυρίως γιατί σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό οι εξαγωγές της Ευρώπης, δεν είναι όχι μόνο της Ελλάδος. Τώρα στις ΗΠΑ αντιμετωπίζονται σε πολύ μεγάλο ποσοστό στην εξαγωγή των αγροτικών ελληνικών προϊόντων. Άρα λοιπόν υπάρχει πεδίο προβληματισμού.

Καλά λέγεται η παροιμία στα χωριά μας όπως είπατε και συμφωνήσαμε νωρίτερα. Έχει όμως μεγάλη σημασία να οργανώσουμε πολιτικές, να κάνουμε έναν συνολικό επανασχεδιασμό προσέγγισης του πρωτογενούς τομέα. Πιστεύω ότι η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε μια τεράστια πρόκληση και υπήρχε μια πρόκληση νωρίτερα.

Σήμερα αυτή η πρόκληση μεγεθύνεται και πρέπει να γίνεται μέσα από την σημαντική δουλειά σε σχέση με το παρόν και το μέλλον του πρωτογενούς τομέα. Για να μην μακρηγορήσω θα σας πω ότι δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για διατροφική επάρκεια ή αυτάρκεια των δικών μας παραγόμενων προϊόντων και να δίνονται τεράστια ποσά μέσω της κοινής αγροτικής πολιτικής για να στηριχτεί ο πρωτογενής τομέας και να υπάρχει ένα σχέδιο τέτοιο που να προσδιορίζει και στόχους και ανθεκτικότητα και βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα.

Γιάννης Πανάγος

Για να το κάνουμε πάντως λίγο πιο συγκεκριμένο, Υπουργέ, έχω την εντύπωση ότι εδώ αυτή η επιβολή δασμών χτυπάει την καρδιά της αγροτικής μας οικονομίας. Δηλαδή χτυπάει τα εθνικά μας, όπως τα λέγαμε παλιότερα, αγροτικά προϊόντα. Την ελιά, το ελαιόλαδο, τη φέτα, το κρασί, την κομπόστα, το ακτινίδιο που κι αυτό έχει βρει έτη ιδιότητα στην αμερικανική αγορά.

Σήμερα η ΔΟΕΠΕΛ, ο σύνδεσμος των παραγωγών ελιάς, μιλάει` για 214 εκατομμύρια τζίρους στην αγορά της Αμερικής κάθε χρόνο.

Κώστας Τσιάρας

Η αλήθεια είναι ότι ένα μεγάλο μέρος του θετικού εμπορικού ισοζύγιου που έχουμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες οφείλεται στο αγροτικό ισοζύγιο. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Είναι γεγονός ότι όντως υπάρχει προβληματισμός για τη σειρά των προϊόντων που αναφέρατε νωρίτερα.

Εγώ όμως θα σας πω ότι καταρχήν έχουμε μπροστά μας ένα χρόνο ή κάποιο περιθώριο προκειμένου να συζητήσουμε και για την εξαίρεση αυτών των προϊόντων, μιας και για τα γενική ομολογία είναι μοναδικά. Παραδείγματος χάριν η φέτα ή η βρώσιμη ελιά είναι μοναδικά προϊόντα, μη ανταγωνιστικά σε σχέση με την παραγωγή των Ηνωμένων Πολιτείων. Το ελαιόλαδο που δεν είναι μόνο δικό μας προϊόν, είναι και άλλων μεσογειακών χωρών, παράγεται και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Αυτό που παράγεται εκεί δεν είναι αρκετό προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες των Ηνωμένων Πολιτείων. Άρα λοιπόν θα υπάρχει μπροστά μας ενδεχομένως μια δυνατότητα και μια ευκαιρία να συζητήσουμε με την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτείων για την πιθανή εξαίρεση των συγκεκριμένων προϊόντων. Ωστόσο εγώ δεν θα μείνω σε αυτό.

Αφενός πια γιατί όπως σας είπα νωρίτερα υπάρχει η δυνατότητα να επαναπροσδιορίσουμε συνολικά πολιτικές. Η Ευρώπη, μια κοινωνία με 450 εκατομμυρίων ανθρώπων προφανώς μπορεί να καταναλώσει τα δικά της προϊόντα. Εσείς ασχολείστε πολλά χρόνια με το συγκεκριμένο τομέα και γνωρίζετε πολύ καλά ποια είναι η υφιστάμενη πραγματικότητα.

Δεν είναι δυνατόν να εξάγουμε τα ποιοτικά ευρωπαϊκά προϊόντα και να κάνουμε εισαγωγή από τρίτες χώρες για τη δική μας κατανάλωση. Αυτή είναι μια συζήτηση, θα έλεγα και κοινωνική και φιλοσοφική και οικονομική η οποία πρέπει να εξελιχθεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Απ’ την άλλη πλευρά, εγώ πιστεύω ότι μπορούμε να αναδιατάξουμε συνολικά το εξαγωγικό μας μοντέλο, αν πρέπει να μιλήσουμε μόνο για την Ελλάδα.

Υπάρχει δυνατότητα να δημιουργήσουμε κατευθύνσεις σε νέες αγορές αλλά μας έχει ήδη γίνει αναφορά και από τον Υπουργό Οικονομικών ότι αγορές όπως η Ινδία, εγώ θα προσθέσω, και χώρες της Μέσης Ανατολής, τα Αραβικά Εμιράτα, οι Αραβικές χώρες, είναι θα έλεγα προσφερόμενες για την εξαγωγή των ελληνικών προϊόντων. Και ενδεχομένως ήρθε η στιγμή να δούμε και κάποιες άλλες αγορές. Δεν χρειάζεται ποτέ επανάπαυση σε μια ελεύθερη, ανοιχτή οικονομία, το ξέρουμε πάρα πολύ καλά.

Χρειάζεται πάντα να προσπαθούμε, να αγωνιζόμαστε, να επαναπροσδιορίζουμε στόχους, αλλά βεβαίως και αν υπάρχει μια δύσκολη στιγμή, να βρίσκουμε και τη λύση προκειμένου να την αντιμετωπίσουμε. Και νομίζω ότι είμαστε ουσιαστικά σαφώς προδιατεθειμένοι να κινηθούμε σε αυτήν την κατεύθυνση.

Γιάννης Πανάγος

Μένοντας λίγο στην επικαιρότητα, πριν από λίγες μέρες, 18, 19, 20 Μαρτίου, είχαμε ένα μεγάλο παγετό. Οι παραγωγοί αγωνιούν για το πώς θα διαχειριστείτε και αυτή την υπόθεση, η οποία επηρεάζει άμεσα το εισόδημά τους και βέβαια και την αγορά αυτού των προϊόντων που εθίγησαν.

Κώστας Τσιάρας

Βλέπετε που η κλιματική κρίση, την οποία σας ανέφερα από την αρχή, βρίσκεται εδώ. Είναι γεγονός ότι ο παγετός που είχαμε πριν 15 μέρες, αλλά και ο παγετός αυτών των ημέρων, ας μην τον παραβλέψουμε, διότι προφανώς όταν γίνουν οι εκτιμήσεις θα δούμε αν και τι περαιτέρω ζημιά έγινε, δημιούργησε ένα πολύ μεγάλο προβληματισμός στο σύνολο των αγροτών και της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας. Αυτές ήταν οι περιοχές που κατά βάση και κατά γενική ομολογία σε πρώτο χρόνο επλήγησαν από το πρώτο 15 μέρους παγετό.

Εγώ νομίζω ότι η συζήτηση δεν είναι για αυτή τη στιγμή με ποια έννοια και με ποια λογική, ότι χρειάζεται να ολοκληρωθεί ο κύκλος των εκτιμήσεων. Εμείς έχουμε αποδείξει, η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι βρίσκεται πάντα, αν θέλετε, στο πλευρό δίπλα στους αγρότες. Ξέρω ότι μπορεί να μην σας αρέσει αυτή η έκταση, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι εδώ αποδεικνύεται τοις πράγμασι και το λέω αυτό διότι στα μεγάλα καιρικά φαινόμενα της κλιματικής κρίσης, στον Ιανό, στον Ελίας, στο Ντάνιελ, σε οποιαδήποτε κρίσιμη στιγμή, στις μεγάλες πυρκαγιές, η κυβέρνηση στάθηκε δίπλα στους παραγωγούς, έδωσε τη δυνατότητα και των οικονομικών ενισχύσεων και των αποζημιώσεων, ούτως ώστε να μπορούν να συνεχίσουν την δραστηριότητά τους.

Είναι όμως μια πολύ δύσκολη συνθήκη, εγώ θέλω να το ξεκαθαρίσω. Σκεφτείτε ότι ο ΕΛΓΑ τα τελευταία πέντε χρόνια έχει δώσει πάνω από ένα δισεκατομμύριο, 650 εκατομμύρια ευρώ, όταν οι εισφορές προς τον ΕΛΓΑ δεν ξεπεράσαν το 800 εκατομμύρια ευρώ. Άρα αντιλαμβάνεστε ότι βρισκόμαστε μπροστά, συνεχώς, σε μια, θα έλεγα επαναλαμβανόμενη συνέπεια της κλιματικής κρίσης, που καλείται η Ελληνική Πολιτεία να πάρει αποφάσεις και να σταθεί γενναία δίπλα στους παραγωγούς, δίπλα στους αγρότες, δίπλα στους κτηνοτρόφους.

Για αυτόν τον λόγο, άλλωστε, κλείνω αυτή την πρόταση, έχω προτείνει με τον πλέον σθεναρό τρόπο τη σύσταση ενός χρηματοδοτικού εργαλείου εκτός κοινής αγροτικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο και πιστεύω ότι μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε και στο παρόν, αλλά πολύ πιθανόν και στο μέλλον, τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης.

Γιάννης Πανάγος

Θα παρακαλούσα να πάμε λίγο πιο γρήγορα για να προλάβουμε τις ερωτήσεις. Υπάρχει μια ανησυχία, διακρίνουμε, και με τις ζωονόσους στον Έβρο. Έχετε κάτι εκεί να σημειώσετε.

Κώστας Τσιάρας

Υπάρχει ανησυχία και η ανησυχία αφορά στο γεγονός δεν είναι ακριβώς. Υπάρχει, όπως καταλαβαίνετε, αυτές τις μέρες του Πάσχα υπήρχε η ανάγκη για τη μετακίνηση και τη σφαγή των ζών προκειμένου να διατεθούν στην εγχώρια αγορά. Το πρόβλημα είναι ότι όταν είχαμε κάποια έστω και ελάχιστα κρούσματα ευλογιάς, όσο στην Ροδόπη, όσο και στην Καβάλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προφανώς μέσα από τη δική της θέση και στάση που αφορά στην εφαρμογή της συγκεκριμένης οδηγίας, δεν μας έδωσε την άδεια της μετακίνησης αυτών των ζών.

Και γι’ αυτό υπάρχουν δύο μεγάλα σφαγεία, ειδικά στον Έβρο. Νομίζω ότι εκεί θα δοθεί μια λύση, ουσιαστικά με την σφαγή των ζώων που είναι για να διατεθούν στην αγορά, στα τοπικά σφαγεία, προκειμένου να μετακινηθούν, από εκεί πέρα να διακινηθούν, από εκεί πέρα ως σφαγμένα ζώα, κάτι το οποίο επιτρέπεται με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό. Τι πληρωμές περιμένουμε μέχρι το Πάσχα, μιας και είναι πάλι ημέρες…

Θα πληρωθεί η συνδεδεμένη , το ξέρετε πάρα πολύ καλά. Θέλω να πιστεύω ότι εντός του μήνα θα ανοίξει η δήλωση του ΌΣΔΕ, πολύ νωρίτερα σε σχέση με οποιοδήποτε άλλη χρονιά, για να είμαστε δίκαιοι.

Εγώ θέλω, πέρα από αυτά που γράφονται ή ακούγονται, ή πέρα από τις παθογένειες οι οποίες έρχονται από το παρελθόν και ξέρουμε ότι υπάρχουν, θέλω να σας πω ότι γίνεται μια τεράστια προσπάθεια από την καινούργια διοίκηση να γυρίσουμε σελίδα στον ΟΠΕΚΕΠΕ και να δημιουργήσουμε συνθήκες διαφάνειας και δικαιοσύνης στην κατανομή των ευρωπαϊκών πόρων. Και αυτό θέλω να πιστεύω ότι το επόμενο χρονικό διάστημα, μέσα από όλα αυτά τα οποία εξελίσσονται, θα μπορούν να το δουν και οι Έλληνες αγρότες και οι Έλληνες κτηνοτρόφοι σαν μια πραγματικότητα στη δική τους ζωή.

Γιάννης Πανάγος

Είμαστε στην εαρινή περίοδο, εαρινές σπορές, οι οποίες έχουν καθυστερήσει μάλιστα λίγο λόγω του καιρού. Τι θα βλέπατε ως προτιμητέα λύση σε αυτές τις 4-5 εαρινές καλλιέργειες που έχει η Ελλάδα.

Κώστας Τσιάρας

Κοιτάξτε, ο καθένας είναι γαλουχημένος με μια εντελώς διαφορετική πρακτική και το ξέρετε πάρα πολύ καλά. Είπατε νωρίτερα ότι προερχόμαστε από τη Θεσσαλία, άρα προφανώς βιωματικά είμαι περισσότερο συνδεδεμένος με τις καλλιέργειες της Θεσσαλίας. Ωστόσο, νομίζω ότι υπάρχει δυνατότητα πλέον αφενός με να δούμε ότι το παραγωγικό μοντέλο της χώρας χρειάζεται αναθεώρηση.

Εκτιμώ ότι οι αγρότες ενημερώνονται όλο και περισσότερο. Μπορούν να δουν ποια είναι τα προϊόντα που μπορούν να διατεθούν με μεγαλύτερη ευκολία αλλά και με μεγαλύτερη υπεραξία προστιθέμενη αξία στις αγορές. Και βεβαίως να μπουν σε μια λογική κατεύθυνση σε καλλιέργειες που πραγματικά μπορούν να τους στηρίξουν αυτή τη δύσκολη περίοδο.

Δεν είναι μια εύκολη, θα σας έλεγα, προσέγγιση. Θέλω να είμαι ειλικρινής απέναντί σας, διότι βρισκόμαστε μπροστά στην ανάγκη του να βρούμε ανθεκτικές και παραγωγικές καλλιέργειες με βάση την κλιματική κρίση αλλά και από την άλλη πλευρά καλλιέργειες που να δημιουργούν την προστιθέμενη αξία. Και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα.

Θέλω να πιστεύω ότι με όλη αυτή την εμπειρία που έχουμε σωρεύσει το προηγούμενο χρονικό διάστημα, με το δεδομένο ότι είμαστε εδώ για να στηρίξουμε κάθε κατεύθυνση που θα δημιουργήσει μια υπεραξία και προστιθέμενη αξία στην αγροτική παραγωγή, παραδείγματος χάρη είναι η πρόσκληση για τα θερμοκήπια, θα δώσουμε τη δυνατότητα σε ένα μεγάλο μέρος του αγροτικού, του κτηνοτροφικού, του παραγωγικού κόσμου της χώρας να επενδύσει ακόμη περισσότερο στην ίδια τη δική του τη δουλειά.

Γιάννης Πανάγος

Πόσο ελκυστικό θεωρείτε ότι είναι το αγροτικό επάγγελμα? Είδαμε τώρα τελευταία το πρόγραμμα νέων αγροτών να μην έχει τη δέουσα ανταπόκριση από τον κόσμο.

Κώστας Τσιάρας

Η δέουσα ανταπόκριση δεν υπήρξε. Εγώ θέλω να είμαι ειλικρινής απέναντί σας κυρίως γιατί το γεγονός ότι δεν υπάρχει ουσιαστικά νέος κόσμος για να ενταχθεί στο αγροτικό επάγγελμα συνδέεται με πολλές και διαφορετικές αιτίες, με πολλούς και διαφορετικούς λόγους που μάλλον έχουν μια περισσότερη κοινωνιολογική προσέγγιση και όχι μια προσέγγιση απλώς στο ίδιο το αγροτικό επάγγελμα. Θέλω να πω ότι συνδέεται προφανώς με το δημογραφικό ζήτημα της χώρας συνδέεται με το γεγονός ότι εγκαταλείπονται τα χωριά και η περιφέρεια και οι άνθρωποι συνωστίζονται, μαζεύονται στα μεγάλα αστικά κέντρα και συνδέεται προφανώς με ένα μοντέλο ζωής το οποίο απομακρύνει τους ανθρώπους από την περιφέρεια και τους μεταφέρει σε πολύ μεγαλύτερες κοινωνίες.

Ωστόσο, εγώ θέλω και πιστεύω ότι είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρον να ασχολείται κανείς με τη γη, να την πιστεύει, να την αγαπά και να προσδοκά απ’ αυτή. Αυτό πρέπει όμως να το συνδυάζει με ένα σύγχρονο επιχειρηματικό πνεύμα. Δεν είμαστε στην εποχή μιας ερασιτεχνικής προσέγγισης στον αγροτικό και στον κτηνοτροφικό τομέα, αλλά είμαστε σε μια εποχή που ο αγρότης ή ο κτηνοτρόφος, ο οποιοσδήποτε ασχολείται με το οικονομικό τομέα, πρέπει να βλέπει τον εαυτό του σαν ένα μικρό ή μεγάλο επιχειρηματία και να βλέπει όλα αυτά τα οικονομικά δεδομένα τα οποία προφανώς προσδιορίζουν την ενασχόλησή του και του δημιουργούν την ίδια την εξέλιξη και την ίδια την προσδοκία, την οικονομική προσδοκία, και να βάζει σε αυτή την παράμετρο απ’ το κόστος παραγωγής μέχρι την πιθανή ενδεχομένως ζημιά που θα πάθει λόγω της κλιματικής κρίσης. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να μετεξελίξουμε το μοντέλο που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον πρωτογενή τομέα και να δώσουμε το βασικό χαρακτηριστικό που χρειάζεται σήμερα, η ανθεκτικότητα.

Γιάννης Πανάγος

Αν δούμε λίγο την πιο μεγάλη εικόνα, οι κοινοτικές ενισχύσεις που ήρθαν στην Ελλάδα μετά το 1981, μετά την είσοδο της χώρας στην ευρωπαϊκή κοινότητα, κάναν καλό ή επιβράδυναν τελικά την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας.

Κώστας Τσιάρας

Καλά, εγώ νομίζω ότι αυτό είναι εκτός συζήτησης το ότι κάναν καλό. Δεν νομίζω ότι τίθεται σε καμία απολύτως αμφισβήτηση. Το γεγονός όμως ότι μετά από χρόνια δεν καταφέραμε να προσδιορίσουμε ένα πραγματικά ουσιαστικό παραγωγικό μοντέλο για την χώρα είναι μια ευθύνη η οποία αφορά σε άλλους και όχι στους ίδιους τους αγρότες ή στην ίδια την αγροτική οικονομία.

Και το λέω αυτό διότι αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο υφίσταται ακόμη και σήμερα. Σκεφτείτε ότι η Ελλάδα είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και από το 1981 απολαμβάνει των ευρωπαϊκών πόρων ενώ των επιδοτήσεων αντιλαμβάνεστε, θέλω να πω. Σκεφτείτε ότι στην πορεία του χρόνου συστάθηκε και ο δεύτερος Πυλώνας της κοινής αγροτικής πολιτικής με αποτέλεσμα να μεταφέρονται χρήματα πέρα από τις απευθείας επιδοτήσεις σε αναπτυξιακά έργα για την αγροτική ενασχόληση για την αγροτική ανάπτυξη για την γενικότερη ανάπτυξη της πρωτογενής τομέας.

Άρα λοιπόν υπήρχε όλο αυτό το πλαίσιο μέσα από το οποίο θα μπορούσε να διαμορφωθεί ένα παραγωγικό ανθεκτικό μοντέλο για το πρωτογενή τομέα. Το ότι σήμερα που μιλάμε μετά από τόσα χρόνια ακόμη να ζητούμε αυτό το μοντέλο και που αυτή η συζήτηση επομένως δεν είναι μόνο ελληνική αλλά και ευρωπαϊκή, θεωρώ ότι είναι ένα από τα μεγάλα δεν θα έλεγα ακριβώς μόνο ζητήματα, μια από τις αστοχίες που δυστυχώς καταγράφονται στο ενεργητικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γιάννης Πανάγος

Αυτή είναι η προσωπική μου άποψη. Βλέπουμε υπουργέ μου τους αγρότες να μην θέλουν να βάλουν τα χρήματά τους στη δουλειά προτιμούν να πάρουν ένα διαμέρισμα στη πόλη, να κάνουν άλλου είδους επενδύσεις.

Κώστας Τσιάρας

Εντάξει. Αυτό έχει να κάνει και με την ίδια την εποχή εγώ θέλω να είμαι ειλικρινής απέναντί σας. Αντίστοιχα εγώ γνωρίζω και πολλούς νέους αγρότες νέα παιδιά που συνεχώς επενδύουν στη δουλειά στον πρωτογενή τομέα και αυτό προφανώς έχει μεγαλώσει και την προσοχή και το αποτέλεσμα το οποίο έχουν οι ίδιοι εργαζόμενοι στον πρωτογενή τομέα.

Έχει νομίζω να κάνει με το ότι πρέπει κάποια στιγμή να ξεκαθαρίσουμε ότι με όρους και συνθήκες που θα δημιουργήσει η ίδια η πολιτεία δεν σας κρύβω ότι επιχειρώ με κάποιο δυνατό τρόπο το τελευταίο χρονικό διάστημα να επαναπροσδιορίσει αυτό το πλαίσιο θα στηρίζεται ο αγρότης παραγωγός και θα του δίνεται η δυνατότητα στη δύσκολη στιγμή να συνεχίσει το δικό του έργο και τη δική του δουλειά. Δεν είναι εύκολη η συνθήκη όταν η Ευρώπη μιλάει όπως σας είπα και νωρίτερα για επισιτιστική επάρκεια, για αυτάρκεια των δικών της προϊόντων του πρωτογενούς τομέα θα πρέπει την ίδια στιγμή να προσδιορίσει και τους τόπους, τι ακριβώς θέλει να παράγει με ποιο τρόπο, σε ποια κατεύθυνση σε ποιο μέγεθος. Έχουμε πει και επαναλαμβάνουμε κάθε φορά με κάθε ευκαιρία ότι ο πρωτογενής τομέας μέσα από την επισιτιστική επάρκεια έχει έναν απολύτως κρίσιμο ρόλο στην κοινωνική συνοχή.

Στους ανθρώπους που μένουν στην περιφέρεια στην παραμεθόριο, στα ορεινά απομακρυσμένα χωριά, όλα αυτά ξέρετε πολύ καλά ότι συνιστούν την πραγματική συνθήκη και τον πραγματικό λόγο μιας και η σύνδεση αυτών των ανθρώπων με τον πρωτογενή τομέα είναι απολύτως δεδομένη και απολύτως απαραίτητη για να μείνουν εκεί. Άρα, λοιπόν, πρέπει να κατανοήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και πριν προχωρήσουμε και στις μεγάλες συμφωνίες οι οποίες έπονται, αντιλαμβάνεσαι ότι μιλάω για τις εμπορικές συμφωνίες, ότι πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο και να προσδιορίσουμε με στόχους που θέλουμε να βρίσκεται ο πρωτογενής τομέας εντός Ευρώπης.

Γιάννης Πανάγος

Ένα πρόβλημα είναι ο πολυτεμαχισμός του κλήρου. Το έχουμε πει πολλές φορές. Για την Ελλάδα.

Τι κάνει γι’ αυτό η κυβέρνηση.

Κώστας Τσιάρας

Υπάρχουν αναδασμοί, οι οποίοι σε τακτά χρονικά διαστήματα το απορούν. Ξέρετε ότι οι αναδασμοί είναι στην αρμοδιότητα πλέον των περιφερειών. Δεν είναι στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Αυτή είναι η πραγματικότητα. Ωστόσο η προσπάθεια η οποία γίνεται και τελευταία, μιας και η συζήτηση έχει ενταθεί εκ νέου, είναι να δούμε σε συνεργασία και με το Υπουργείο Εσωτερικό να δούμε αν υπάρχει πεδίο ή ευνοϊκή συγκυρία να προχωρήσουμε ξανά σε μια τέτοια πράξη. Ξέρουμε πολύ καλά ότι ο πολυκατακερματισμός του κλήρου είναι ενδεχομένως ο βασικότερος λόγος που αδυνατεί ο έλληνας αγρότης να είναι ανταγωνιστικός.

Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και πρέπει αυτό να το δει καλείς μέσα από την πραγματική του διάσταση.

Γιάννης Πανάγος

Μήπως όμως η όποια αδράνεια και η έλλειψη των σαφέστερων στόχων διευκολύνει τη συγκέντρωση της στιγμής σε όλο και λιγότερα χέρια και χάνει αυτό τον χαρακτήρα που είχε μέχρι τώρα η γεωργία μας.

Κώστας Τσιάρας

Εγώ δεν θα αρνηθώ ότι θα μπορούσε να συμβαίνει και αυτό. Πρέπει να καταγράφουμε την πραγματικότητα και να έχουμε το θάρρος να την αναγνωρίσουμε. Αυτό όμως που είναι ευθύνη δική μου της όποιας κυβέρνησης, της όποιας ελληνικής πολιτείας είναι να διαμορφώνει οι συνθήκες ανθεκτικότητας στηρίζοντας τον αγροτικό κόσμο την κρίσιμη στιγμή.

Και σέβομαι αυτό που λέτε. Δεν δέχομαι ότι πρέπει να υπάρχουν κατράνια αλλά το να μπορέσουν να γίνουν κάποια βήματα πρέπει όλοι να καταλάβουμε. Ότι δεν αφορά απλά και μόνο στην επιλογή μιας κυβέρνησης και ενός υπουργού.

Αφορά αν θέλεμε να είμαστε ειλικρικείς μεταξύ μας σε μια ευρύτερη συμφωνία που πρέπει να υπάρχει και με τον αγροτικό κόσμο και μόνο τους εμπλεκόμενους. Αφορά στο γεγονός ότι ο αγροτικός κόσμος πρέπει να κάνει τα δικά του βήματα. Πρέπει να μπει σε μια λογική περαιτέρω διεύρυνσης γνώσεων, οριζόντων, θεμάτων που τον αφορούν γιατί έτσι πραγματικά θα μπορεί να προασπίσει και τα δικά του συμφέροντα.

Και αυτό νομίζω ότι είναι μια ανάγκη η οποία καταγράφεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια και πρέπει από κοινού να κάνουμε κάποια βήματα όλοι μαζί.

Γιάννης Πανάγος

Υπουργέ μου, είσαστε αυτές τις μέρες ξανά στις Βρυξέλλες. Κινδυνεύει η χρηματοδοτική αυτονομία της ΚΑΠ από τις νέες σκέψεις για την νέα προγραμματική περίοδο.

Κώστας Τσιάρας

Είπατε ότι υπάρχει ένα τεράστιο ντιμπέιτ, μια τεράστια συζήτηση στο τελευταίο χρονικό διάστημα. Κι εγώ δεν σας το κρύβω ότι η ανησυχία γενικότερα τουλάχιστον στα πηγαδάκια υπάρχει. Εγώ προσωπικά δεν πιστεύω ότι θα αλλάξει η πολιτική η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε θα περιορίσει τους σπόρους.

Όταν όμως η συζήτηση για την εξωτερική σύγκληση εντείνεται όλο και περισσότερο η είσοδος της Ουκρανίας με την εισφορά του στην 25% των καλλιεργήσιμων εδαφών σε σχέση με το τι διαθέτει η Ευρώπη θα είναι ενδεχομένως μια πραγματικότητα πολύ σύντομα. Ή ακόμη και το γεγονός ότι μεγάλες εμπορικές συμφωνίες όπως η Μερκοσούρ είναι επί θύραις αντιλαμβάνεται κανείς ότι θα υπάρχει μια συνολική αναδιάταξη στο πρωτογενή τομέα. Και σε αυτή την αναδιάταξη πρέπει να είμαστε έτοιμοι με προτάσεις με σχέδια τα οποία αφορούν τουλάχιστον την πατρίδα μας.

Εγώ θέλω να το ξεκαθαρίσω αυτό ώστε ο πρωτογενής τομέας να παραμείνει το λέω για τρίτη-τέταρτη φορά στη μέχρι τώρα συζήτησή μας ανθεκτικός. Αυτός είναι ο όρος που θέλουμε ειδικά για αυτή την περίοδο. Είναι μια δύσκολη περίοδος είναι μια ανατρεπτική περίοδος είναι μια περίοδος προκλήσεων για το πρωτογενή τομέα της Ελλάδας της Ευρώπης, του κόσμου.

Πρέπει να σταθούμε με γενναιότητα απέναντι στις επιλογές και αποφάσεις που θα μας δώσουν ουσιαστικά στον χρόνο την παραμονή των δύο βασικών χαρακτηριστικών, όπως σας είπα και νωρίτερα της επισιτιστικής επάρκειας και της κοινωνικής συνολικής.

Γιάννης Πανάγος

Είχα πολλά ερωτήματα ακόμη αλλά μου λένε ότι πρέπει σιγά σιγά να κλείσουμε αυτή τη συζήτηση. Θα ήθελα να μου πείτε σαν τελευταία τοποθέτηση ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το αποτύπου ματσιάρα από τη θητεία του στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ποιο είναι το στοιχείο που θέλετε να καταθέσετε από τη δική σας θητεία.

Κώστας Τσιάρας

Κοιτάξτε, εγώ θέλω να πάλι να είμαι ειλικρινής απέναντι σας. Το έχω πει πολλές φορές και μπορεί να παρεξηγηθώ γιατί το επαναλαμβάνω. Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αναγκαστήκαμε να αντιμετωπίσουμε μια σειρά κρίσεων.

Από τις ζωονόσους τις πυρκαγιές, μέχρι ουσιαστικά ακόμη και αυτά τα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης, τα οποία πάντα δημιουργούσαν το λόγο ή την αφορμή για έναν αγώνα ώστε να πρέπει κανείς να στηρίξει τον αγροτικό κόσμο. Εγώ είμαι από αυτούς όμως που πιστεύουν ότι ο πρωτογενής τομέας είναι μια εθνική υπόθεση. Δεν είναι υπόθεση ούτε μιας κυβέρνησης, ούτε ενός υπουργού.

Είναι αν θέλετε ένα πεδίο στο οποίο πρέπει να προστρέξουμε σοβαρότητα και ευθύνη και οι πολιτικές δυνάμεις και η ίδια η κοινωνία για να μπορέσουμε να κρατήσουμε ζωντανό τον πρωτογενή τομέα στη χώρα μας. Και επειδή αυτή η εποχή των προκλήσεων δεν θα σταματήσει από μακροπρόθεσμη προοπτική θα πρέπει ουσιαστικά να προσδιορίσουμε το συντομότερο δυνατό το ευρωπαϊκό παραγωγικό μοντέλο. Και να ξέρει η Ευρώπη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια ότι θέλει ο δικός της πρωτογενής τομέας να έχει αυτές τις κατευθύνσεις να παράγει αυτά τα προϊόντα και να τα κρατάει σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο και ασφάλειας και ποιότητας, προκειμένου οι ευρωπαίοι και τουλάχιστον πολίτες να απολαμβάνουν αυτό το επίπεδο ζωής που έχει διαμορφωθεί τα πολλά τελευταία χρόνια.

Δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πρόκλησή μου θα μπορούσα να σας πω για την παραμονή μου είναι να διοργανώσω τον ΕΠΚΠ. Θα μπορούσα να σας πω κάτι πάρα πολύ απλό.

Πού είναι. Και είναι το μεγάλο μου στοίχημα. Θέλω να το ξεκαθαρίσω αυτό.

Αυτό όμως είναι ένας κρίκος σε μια πολύ μεγάλη αλυσίδα αδιανόητων προκλήσεων και αδιανόητων αν θέλετε διαφορετικών κεφαλαίων σχεδιασμού που πρέπει να ακολουθήσουμε το επόμενο χρονικό διάστημα για να κρατήσουμε ζωντανό το πρωτογενή τομέα της χώρας μας.

Γιώργος Κοντονής

Πηγή: www.agronews.gr